Hlutu risastyrk til að stofna miðstöð um gervigreind Árni Sæberg skrifar 13. október 2025 13:08 Lilja Dögg Jónsdóttir er framkvæmdastjóri Almannaróms, sem leiðir verkefnið. Almannarómur Evrópska miðstöðin EuroHPC Joint Undertaking hefur veitt íslensku samstarfsverkefni styrk upp á ríflega 700 milljónir króna til að koma á fót miðstöð á Íslandi fyrir gervigreind og stórvirka tölvuvinnslu (e. HPC). Verkefnið er leitt af Almannarómi í samstarfi við Háskóla Íslands, Háskólann í Reykjavík, Vísindagarða HÍ, Veðurstofu Íslands og Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. Þetta segir í tilkynningu á vef Almannaróms. Þar segir að miðstöðin muni bjóða upp á aðgang að reikniafli, gervigreindarhugbúnaði, gagnasöfnum og sérfræðiráðgjöf til að þróa, þjálfa og prófa nýjar lausnir á sviði gervigreindar. Stuðningurinn sé hugsaður fyrir aðila sem eru með lausnir á þróunarstigi og brúar rekstrarbil þar til þær verða tilbúnar í almennan rekstur. Sýnir kraftinn í vísindasamfélaginu „Þessi tíðindi marka tímamót og allir sem lagt hafa hönd á plóg eiga mikið hrós skilið. Enn og aftur sjáum við kraftinn í íslenska vísinda- og nýsköpunarsamfélaginu, sem skilar sér í þessum risastyrk. Hér stígum við stórt skref inn í framtíð þar sem Íslendingar verða fullgildir þátttakendur í gervigreindarbyltingunni og geta gripið tækifærin sem í henni felast,“ er haft eftir Loga Einarssyni, menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðherra. Logi Einarsson er menningar, nýsköpunar- og háskólaráðherra. Ráðuneyti hans styður verkefnið.Vísir/Einar Sérstaklega verði horft til lausna á sviði heilbrigðismála, loftslags- og umhverfisrannsókna, endurnýjanlegrar orku, framleiðslu- og verkfræði og opinberrar stjórnsýslu, þar sem máltækni og íslensk tunga verði áhersluþættir sem ganga þvert á starfið. Miðstöðin verði með starfsstöð á skrifstofu Almannaróms í Vísindagörðum HÍ í Grósku. Tækifæri og verðmæti fyrir samfélagið „Við ætlum að auðvelda fyrirtækjum og stofnunum að prófa sig áfram í hagnýtingu gervigreindar með greiðum og gjaldfrjálsum aðgangi að reikniafli og sérfræðiþekkingu. Með samstarfi þessara ólíku stofnana bjóðum við breiðan þekkingargrunn og frábæra aðstöðu sem við erum sannfærð um að muni skapa tækifæri og verðmæti fyrir íslenskt samfélag,“ er haft eftir Lilju Dögg Jónsdóttur, framkvæmdastjóra Almannaróms. Almannarómur er sjálfseignarstofnun um eflingu máltæknilausna fyrir íslensku og vinnur að því að tryggja að íslenskan standi jafnfætis öðrum tungumálum í tækniheiminum. Veitir aðgang að gervigreindarverksmiðjum Þá segir að styrkurinn veiti aðgang að umfangsmiklu neti evrópskra gervigreindarverksmiðja og sé fjármagnað af Horizon Europe-áætlun Evrópusambandsins. Íslenska miðstöðin verði tengd við LUMI AI Factory í Finnlandi, þar sem ein öflugasta ofurtölva Evrópu sé staðsett. Verkefnið miði að því að veita íslenskum sprotum, litlum og meðalstórum fyrirtækjum og opinberum stofnunum beinan aðgang að nýjustu og bestu gervigreindarinnviðum og -þekkingu sem völ er á í Evrópu. Verkefnið njóti stuðnings menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðuneytisins og styðji beint við framkvæmd Aðgerðaáætlunar um gervigreind 2025-2027, sem menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðuneytið hafi gefið út í sumar. Lögð verði sérstök áhersla á ábyrga og trausta gervigreind í samræmi við evrópsk lög og reglur á sviði gervigreindar og persónuverndar. Alls þrettán verkefni Heildarumfang verkefnisins sé um 1,4 milljarðar íslenskra króna og sé styrkt að helmingi af EuroHPC JU en íslensku samstarfsaðilarnir leggi til hinn helminginn í formi vinnu, húsnæðis og verkefnafjármagns. Íslenska umsóknin hafi verið metin á meðal þeirra allra bestu sem bárust sjóðnum en alls hafi þrettán verkefni í Evrópu hlotið styrki til að koma á fót svæðisbundnum miðstöðvum sem tengjast stærri gervigreindarverksmiðjum á borð við LUMI. LUMI hafi lengi verið ein öflugasta ofurtölva Evrópu en nýlega hafi umfang og umgjörð starfsemi í kringum hana verið stækkuð þegar hún kom af stað þjónustu sinni sem gervigreindarverksmiðja styrkt af EuroHPC JU. Slíkum gervigreindarverksmiðjum sé verið að koma á laggirnar víða um Evrópu, sem hluta af víðtækri áætlun sambandsins í málefnum gervigreindar. Stofnunin Euro HPC JU hafi nú komið 19 gervigreindarverksmiðjum af stað á vegum áætlunarinnar. Til viðbótar við gervigreindarverksmiðjurnar hafi stofnunin nú úthlutað styrkjum fyrir svokallaðar landsmiðstöðvar sem þjóni sem eins konar útibú eða tengingar gervigreindarverksmiðjanna við önnur svæði. Íslenska miðstöðin verði þannig landsmiðstöð Íslands með tengingu við LUMI AI Factory. Gervigreind Mest lesið Góður hárblástur og smink á morgnana á undanhaldi Atvinnulíf 15 ára afmæli kynjakvóta: „Langt frá því að vera fyrirmyndarríkið sem við teljum okkur vera“ Viðskipti innlent „Enginn í Lottu er á mannsæmandi launum“ Viðskipti innlent Tinna nýr framkvæmdastjóri upplýsingatæknisviðs hjá Innnes Viðskipti innlent Auglýstu tilboð of títt og fá milljón í sekt Neytendur Martraðarverktaki Kópavogsbæjar greiddi ekki krónu með gati Viðskipti innlent Stjarna í 66 ár, myndabikar, húmor í þeim gömlu og jólasveinakennsla Atvinnulíf Tekur við þjálfun kokkalandsliðsins Viðskipti innlent „Hann bókstaflega argar á mig þangað til ég fer fram úr“ Atvinnulíf Sá elsti í heiðurshópnum níutíu ára Atvinnulíf Fleiri fréttir 15 ára afmæli kynjakvóta: „Langt frá því að vera fyrirmyndarríkið sem við teljum okkur vera“ Tinna nýr framkvæmdastjóri upplýsingatæknisviðs hjá Innnes „Enginn í Lottu er á mannsæmandi launum“ Tekur við þjálfun kokkalandsliðsins Brú Talent kaupir Geko Consulting Halli hins opinbera minnkaði um 39 milljarða Spá aukinni verðbólgu um jólin Skatturinn endurgreiði áfram ofgreiddan skatt Bein útsending: Skattspor ferðaþjónustunnar Ýmsar forsendur Hæstaréttar um skilmálann jákvæðar „Ég tel að þessi dómur hafi takmarkað fordæmisgildi“ Skilmálarnir skýrir og Arion banki sýknaður í vaxtamálinu Martraðarverktaki Kópavogsbæjar greiddi ekki krónu með gati Ætlar að endurreisa Niceair Steinþór aftur sviðsstjóri Orku hjá Eflu DiBiasio og Beaudry til Genis Greiða tryggðar pakkaferðir úr Ferðatryggingasjóði eftir áramót Vaxtamálið: Niðurstaða um verðtryggðu lánin á morgun Kristín og Birta ráðnar til Origo Gengi Skaga tekur dýfu eftir tilkynningu Íslandsbanka Enn að rannsaka samráð í sorphirðu Hluthafar Íslandsbanka krefjast stjórnarkjörs Ferðamálastofa fellir úr gildi starfsleyfi Eagle golfferða Fjöldi erlendra farþega stendur í stað en Íslendingum fækkar Hulda nýr formaður Tækni- og hugverkaráðs SI Eldi verður eitt stærsta félag sinnar tegundar í heiminum Stærsti nóvembermánuður í sögu Icelandair Linda fer ekki fram til áframhaldandi stjórnarsetu Til Borealis Data Center eftir 22 ár hjá Össuri „Verðum að vona að þessi þróun haldi áfram“ Sjá meira
Þetta segir í tilkynningu á vef Almannaróms. Þar segir að miðstöðin muni bjóða upp á aðgang að reikniafli, gervigreindarhugbúnaði, gagnasöfnum og sérfræðiráðgjöf til að þróa, þjálfa og prófa nýjar lausnir á sviði gervigreindar. Stuðningurinn sé hugsaður fyrir aðila sem eru með lausnir á þróunarstigi og brúar rekstrarbil þar til þær verða tilbúnar í almennan rekstur. Sýnir kraftinn í vísindasamfélaginu „Þessi tíðindi marka tímamót og allir sem lagt hafa hönd á plóg eiga mikið hrós skilið. Enn og aftur sjáum við kraftinn í íslenska vísinda- og nýsköpunarsamfélaginu, sem skilar sér í þessum risastyrk. Hér stígum við stórt skref inn í framtíð þar sem Íslendingar verða fullgildir þátttakendur í gervigreindarbyltingunni og geta gripið tækifærin sem í henni felast,“ er haft eftir Loga Einarssyni, menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðherra. Logi Einarsson er menningar, nýsköpunar- og háskólaráðherra. Ráðuneyti hans styður verkefnið.Vísir/Einar Sérstaklega verði horft til lausna á sviði heilbrigðismála, loftslags- og umhverfisrannsókna, endurnýjanlegrar orku, framleiðslu- og verkfræði og opinberrar stjórnsýslu, þar sem máltækni og íslensk tunga verði áhersluþættir sem ganga þvert á starfið. Miðstöðin verði með starfsstöð á skrifstofu Almannaróms í Vísindagörðum HÍ í Grósku. Tækifæri og verðmæti fyrir samfélagið „Við ætlum að auðvelda fyrirtækjum og stofnunum að prófa sig áfram í hagnýtingu gervigreindar með greiðum og gjaldfrjálsum aðgangi að reikniafli og sérfræðiþekkingu. Með samstarfi þessara ólíku stofnana bjóðum við breiðan þekkingargrunn og frábæra aðstöðu sem við erum sannfærð um að muni skapa tækifæri og verðmæti fyrir íslenskt samfélag,“ er haft eftir Lilju Dögg Jónsdóttur, framkvæmdastjóra Almannaróms. Almannarómur er sjálfseignarstofnun um eflingu máltæknilausna fyrir íslensku og vinnur að því að tryggja að íslenskan standi jafnfætis öðrum tungumálum í tækniheiminum. Veitir aðgang að gervigreindarverksmiðjum Þá segir að styrkurinn veiti aðgang að umfangsmiklu neti evrópskra gervigreindarverksmiðja og sé fjármagnað af Horizon Europe-áætlun Evrópusambandsins. Íslenska miðstöðin verði tengd við LUMI AI Factory í Finnlandi, þar sem ein öflugasta ofurtölva Evrópu sé staðsett. Verkefnið miði að því að veita íslenskum sprotum, litlum og meðalstórum fyrirtækjum og opinberum stofnunum beinan aðgang að nýjustu og bestu gervigreindarinnviðum og -þekkingu sem völ er á í Evrópu. Verkefnið njóti stuðnings menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðuneytisins og styðji beint við framkvæmd Aðgerðaáætlunar um gervigreind 2025-2027, sem menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðuneytið hafi gefið út í sumar. Lögð verði sérstök áhersla á ábyrga og trausta gervigreind í samræmi við evrópsk lög og reglur á sviði gervigreindar og persónuverndar. Alls þrettán verkefni Heildarumfang verkefnisins sé um 1,4 milljarðar íslenskra króna og sé styrkt að helmingi af EuroHPC JU en íslensku samstarfsaðilarnir leggi til hinn helminginn í formi vinnu, húsnæðis og verkefnafjármagns. Íslenska umsóknin hafi verið metin á meðal þeirra allra bestu sem bárust sjóðnum en alls hafi þrettán verkefni í Evrópu hlotið styrki til að koma á fót svæðisbundnum miðstöðvum sem tengjast stærri gervigreindarverksmiðjum á borð við LUMI. LUMI hafi lengi verið ein öflugasta ofurtölva Evrópu en nýlega hafi umfang og umgjörð starfsemi í kringum hana verið stækkuð þegar hún kom af stað þjónustu sinni sem gervigreindarverksmiðja styrkt af EuroHPC JU. Slíkum gervigreindarverksmiðjum sé verið að koma á laggirnar víða um Evrópu, sem hluta af víðtækri áætlun sambandsins í málefnum gervigreindar. Stofnunin Euro HPC JU hafi nú komið 19 gervigreindarverksmiðjum af stað á vegum áætlunarinnar. Til viðbótar við gervigreindarverksmiðjurnar hafi stofnunin nú úthlutað styrkjum fyrir svokallaðar landsmiðstöðvar sem þjóni sem eins konar útibú eða tengingar gervigreindarverksmiðjanna við önnur svæði. Íslenska miðstöðin verði þannig landsmiðstöð Íslands með tengingu við LUMI AI Factory.
Gervigreind Mest lesið Góður hárblástur og smink á morgnana á undanhaldi Atvinnulíf 15 ára afmæli kynjakvóta: „Langt frá því að vera fyrirmyndarríkið sem við teljum okkur vera“ Viðskipti innlent „Enginn í Lottu er á mannsæmandi launum“ Viðskipti innlent Tinna nýr framkvæmdastjóri upplýsingatæknisviðs hjá Innnes Viðskipti innlent Auglýstu tilboð of títt og fá milljón í sekt Neytendur Martraðarverktaki Kópavogsbæjar greiddi ekki krónu með gati Viðskipti innlent Stjarna í 66 ár, myndabikar, húmor í þeim gömlu og jólasveinakennsla Atvinnulíf Tekur við þjálfun kokkalandsliðsins Viðskipti innlent „Hann bókstaflega argar á mig þangað til ég fer fram úr“ Atvinnulíf Sá elsti í heiðurshópnum níutíu ára Atvinnulíf Fleiri fréttir 15 ára afmæli kynjakvóta: „Langt frá því að vera fyrirmyndarríkið sem við teljum okkur vera“ Tinna nýr framkvæmdastjóri upplýsingatæknisviðs hjá Innnes „Enginn í Lottu er á mannsæmandi launum“ Tekur við þjálfun kokkalandsliðsins Brú Talent kaupir Geko Consulting Halli hins opinbera minnkaði um 39 milljarða Spá aukinni verðbólgu um jólin Skatturinn endurgreiði áfram ofgreiddan skatt Bein útsending: Skattspor ferðaþjónustunnar Ýmsar forsendur Hæstaréttar um skilmálann jákvæðar „Ég tel að þessi dómur hafi takmarkað fordæmisgildi“ Skilmálarnir skýrir og Arion banki sýknaður í vaxtamálinu Martraðarverktaki Kópavogsbæjar greiddi ekki krónu með gati Ætlar að endurreisa Niceair Steinþór aftur sviðsstjóri Orku hjá Eflu DiBiasio og Beaudry til Genis Greiða tryggðar pakkaferðir úr Ferðatryggingasjóði eftir áramót Vaxtamálið: Niðurstaða um verðtryggðu lánin á morgun Kristín og Birta ráðnar til Origo Gengi Skaga tekur dýfu eftir tilkynningu Íslandsbanka Enn að rannsaka samráð í sorphirðu Hluthafar Íslandsbanka krefjast stjórnarkjörs Ferðamálastofa fellir úr gildi starfsleyfi Eagle golfferða Fjöldi erlendra farþega stendur í stað en Íslendingum fækkar Hulda nýr formaður Tækni- og hugverkaráðs SI Eldi verður eitt stærsta félag sinnar tegundar í heiminum Stærsti nóvembermánuður í sögu Icelandair Linda fer ekki fram til áframhaldandi stjórnarsetu Til Borealis Data Center eftir 22 ár hjá Össuri „Verðum að vona að þessi þróun haldi áfram“ Sjá meira
15 ára afmæli kynjakvóta: „Langt frá því að vera fyrirmyndarríkið sem við teljum okkur vera“ Viðskipti innlent
15 ára afmæli kynjakvóta: „Langt frá því að vera fyrirmyndarríkið sem við teljum okkur vera“ Viðskipti innlent