Gervigreind: Ný tímamót í mannlegri sögu Sigvaldi Einarsson skrifar 3. janúar 2025 07:00 Við lifum á tímum þar sem tækniframfarir hafa umbreytt heiminum á áður óhugsandi hátt. Gervigreind (e. artificial intelligence) er ekki lengur framtíðartækni; hún er hluti af daglegu lífi okkar og hefur áhrif á allt frá heilsugæslu til sköpunargáfu. En hvernig getum við tryggt að þessi tækni verði nýtt á sem farsælastan hátt? Hvað gerðist árið 2024? Árið 2024 var stórkostlegt fyrir gervigreind. Með framþróun á sviði tungumálalíkana, sem gerðu samræður milli manna og véla eðlilegri en nokkru sinni fyrr, opnuðust dyr að áður óþekktum tækifærum. Fyrirtæki tóku tæknina í notkun til að bæta þjónustu, og almenningur nýtti hana til að leysa dagleg verkefni, allt frá textagerð til listsköpunar. Sundar Pichai, forstjóri Google, sagði árið 2024 marka tímamót: „Gervigreind er djúpstæðari en rafmagn eða eldur, því hún endurskilgreinir getu okkar sjálfra.“ Hvað bíður okkar árið 2025? Á komandi ári má búast við að gervigreind færist enn nær hjarta samfélagsins: Heilbrigðisþjónusta: Snemmbær greining sjúkdóma, persónubundnar meðferðir og þróun nýrra lyfja. Menntun: Námsefni verður aðlagað að þörfum hvers nemanda. Sjálfvirkni: Framleiðsla verður skilvirkari, sem stuðlar að nýjum atvinnugreinum og störfum. Listsköpun: Listamenn munu nýta gervigreind til að skapa verk sem brúa bilið milli manna og véla. Snjallborgir: Betri nýting auðlinda og skilvirkari þjónusta í þéttbýli. Demis Hassabis, forstjóri DeepMind, sagði: „Gervigreind mun ekki bara leysa vandamál – hún mun hjálpa okkur að sjá nýjar lausnir.“ Áskoranir og tækifæri Þrátt fyrir bjartsýni er ljóst að við verðum að nálgast gervigreind af varfærni: Siðferðileg ábyrgð: Við þurfum að tryggja gagnsæi og réttlæti í notkun gervigreindar. Nick Bostrom, heimspekingur, segir: „Ábyrg stjórnun gervigreindar er lykillinn að framtíð okkar.“ Persónuvernd: Mikilvægt er að tryggja að gögn séu notuð með ábyrgum hætti. Hlutdrægni: Gervigreind þarf að forðast að viðhalda fordómum sem kunna að vera til staðar í þjálfunargögnum. Áhrif á vinnumarkað: Þó að ný störf skapist, þurfa samfélög að búa sig undir að sum störf hverfi. Yuval Noah Harari hefur bent á mikilvægi menntunar: „Við þurfum að undirbúa fólk fyrir störf framtíðarinnar með því að fjárfesta í menntun og þjálfun.“ Hvað getur þú gert? Gervigreind er ekki ópersónuleg tækni, heldur verkfæri sem endurspeglar okkar eigin ákvarðanir og gildi. Með því að fræðast og taka þátt í umræðunni getum við tryggt að hún verði nýtt til að bæta samfélagið. Framtíðin er núna – og með ábyrgri þróun getur gervigreind orðið eitt öflugasta tæki mannkynsins til að skapa réttlátari, skilvirkari og bjartari heim. Höfundur er eilífðar MBA nemandi um framtíðina í stafrænum heimi gervigreindar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Tækni Sigvaldi Einarsson Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Opið bréf til mennta- og barnamálaráðherra Gunnar Örn Vopnfjörð Þorsteinsson skrifar Skoðun Hvernig gerum við Grundarhverfi enn betra? Ævar Harðarson skrifar Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson skrifar Sjá meira
Við lifum á tímum þar sem tækniframfarir hafa umbreytt heiminum á áður óhugsandi hátt. Gervigreind (e. artificial intelligence) er ekki lengur framtíðartækni; hún er hluti af daglegu lífi okkar og hefur áhrif á allt frá heilsugæslu til sköpunargáfu. En hvernig getum við tryggt að þessi tækni verði nýtt á sem farsælastan hátt? Hvað gerðist árið 2024? Árið 2024 var stórkostlegt fyrir gervigreind. Með framþróun á sviði tungumálalíkana, sem gerðu samræður milli manna og véla eðlilegri en nokkru sinni fyrr, opnuðust dyr að áður óþekktum tækifærum. Fyrirtæki tóku tæknina í notkun til að bæta þjónustu, og almenningur nýtti hana til að leysa dagleg verkefni, allt frá textagerð til listsköpunar. Sundar Pichai, forstjóri Google, sagði árið 2024 marka tímamót: „Gervigreind er djúpstæðari en rafmagn eða eldur, því hún endurskilgreinir getu okkar sjálfra.“ Hvað bíður okkar árið 2025? Á komandi ári má búast við að gervigreind færist enn nær hjarta samfélagsins: Heilbrigðisþjónusta: Snemmbær greining sjúkdóma, persónubundnar meðferðir og þróun nýrra lyfja. Menntun: Námsefni verður aðlagað að þörfum hvers nemanda. Sjálfvirkni: Framleiðsla verður skilvirkari, sem stuðlar að nýjum atvinnugreinum og störfum. Listsköpun: Listamenn munu nýta gervigreind til að skapa verk sem brúa bilið milli manna og véla. Snjallborgir: Betri nýting auðlinda og skilvirkari þjónusta í þéttbýli. Demis Hassabis, forstjóri DeepMind, sagði: „Gervigreind mun ekki bara leysa vandamál – hún mun hjálpa okkur að sjá nýjar lausnir.“ Áskoranir og tækifæri Þrátt fyrir bjartsýni er ljóst að við verðum að nálgast gervigreind af varfærni: Siðferðileg ábyrgð: Við þurfum að tryggja gagnsæi og réttlæti í notkun gervigreindar. Nick Bostrom, heimspekingur, segir: „Ábyrg stjórnun gervigreindar er lykillinn að framtíð okkar.“ Persónuvernd: Mikilvægt er að tryggja að gögn séu notuð með ábyrgum hætti. Hlutdrægni: Gervigreind þarf að forðast að viðhalda fordómum sem kunna að vera til staðar í þjálfunargögnum. Áhrif á vinnumarkað: Þó að ný störf skapist, þurfa samfélög að búa sig undir að sum störf hverfi. Yuval Noah Harari hefur bent á mikilvægi menntunar: „Við þurfum að undirbúa fólk fyrir störf framtíðarinnar með því að fjárfesta í menntun og þjálfun.“ Hvað getur þú gert? Gervigreind er ekki ópersónuleg tækni, heldur verkfæri sem endurspeglar okkar eigin ákvarðanir og gildi. Með því að fræðast og taka þátt í umræðunni getum við tryggt að hún verði nýtt til að bæta samfélagið. Framtíðin er núna – og með ábyrgri þróun getur gervigreind orðið eitt öflugasta tæki mannkynsins til að skapa réttlátari, skilvirkari og bjartari heim. Höfundur er eilífðar MBA nemandi um framtíðina í stafrænum heimi gervigreindar.
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun