Ísland best í heimi – líka í sóttvörnum Eva Hauksdóttir skrifar 23. mars 2020 14:00 „Allir þeir sem hafa komið að utan og við höfum greint með sýkingu eru íslenskir ferðamenn.“ Þetta var haft eftir sóttvarnarlækni í fjölmiðlum fyrir viku. Ekki fylgir sögunni hversu margir erlendir ferðamenn höfðu verið prófaðir. Daginn eftir lést erlendur ferðamaður af völdum veirunnar og konan hans greindist einnig með kórónu og var sett í einangrun. Samkvæmt erlendum fréttum var hinn látni 36 ára. Ekki hef ég orðið þess vör að blaðamenn spyrðu sóttvarnarlækni út í það hvort til stæði að skima fyrir veirunni hjá fleiri ferðamönnum. Ótrúverðugar fullyrðingar um smitleiðir Þrátt fyrir andlát erlenda ferðamannsins og sóttkví fjölda heilbrigðisstarfsmanna í kjölfarið, stendur sóttvarnarlæknir enn fastur á því að lítil hætta sé á smiti frá ferðamönnum, þar sem þeir umgangist Íslendinga ekki mikið. Íslendingarnir sem smituðust erlendis, hugsanlega af smituðum Ítölum og Svisslendingum, hafa þá líklega umgengist heimamenn þar á allt annan hátt en erlendir ferðamenn sem koma til Íslands? Kannski eru Ítalir vanir að hósta á ferðamenn sem þeir afgreiða á ítölskum hótelum en gæta þess aftur á móti, þegar þeir koma til Íslands, að hósta ekki í nærveru ferðaþjónustufólks og setjast ekki við hlið Íslendinga í heita pottinum? Nema Íslendinganir hafi smitast af öðrum ferðamönnum – sem smita þá bara ferðamenn en ekki heimamenn? Ekki virðast blaðamenn telja það hlutverk sitt að krefja heilbrigðisyfirvöld skýringa á því hvernig sýktum ferðamönnum takist að borða á veitingahúsum án þess að snerta piparstaukinn á borðinu eða sköft á áhöldum á hlaðborðinu, eða gista á hótelum án þess að snerta ljósarofa og handföng. Þess í stað keppast blaðamenn við að lepja gagnrýnislaust upp lítt rökstuddar fullyrðingar yfirvalda um það hversu góðum árangri Íslendingar séu að ná og muni ná í baráttunni við veiruna. Ísland best í heimi – líka í sóttvörnum. Spjallþættir sérhæfa sig í því að finna viðmælendur sem mæra „framvarðasveitina“ – sem er örugglega að vinna myrkranna á milli og allt það – en er síður en svo óskeikul og hefur ekki reynslu af því að takast á við skæðar farsóttir. Framvarðasveitin hélt því í fyrstu fram að einkennalausir væru ekki smitberar. Landlæknisembættið hvarf síðar frá þeirri hugmynd en sóttvarnarlæknir fullyrðir enn að smábörn og ferðamenn séu ólíklegir smitberar, jafnvel þótt meira en 200 manns hafi sýkst án þess að tekist hafi að rekja smitið. Sama framvarðasveit hefur haldið því fram að smithætta í flugvélum sé sáralítil, án þess að nokkur fjölmiðill hafi spurt hvernig farþegar komist hjá því að rekast utan í aðra farþega og snerta farangurshólf, sætisarma og borð, spennu á öryggibelti og fleiri fleti. Og ekki nóg með að upplýsingar séu tortryggilegar, heldur er ráðgjöfin í sumum tilvikum í meira lagi vafasöm. Lögreglumaðurinn í hópnum hvatti fólk beinlínis til að halda áfram að hittast og síðar, þegar gripið var til samkomubanns lýsti hann því yfir að banninu yrði ekki fylgt fast eftir. Barnalæknir ráðleggur fólki að hvetja unglinga til að hitta vini sína. Það mætti halda að við lifðum ekki á tímum Skype, Messenger, Facetime, Snapchat ... Blaðamenn eða hljóðnemastatíf? Engin þeirra heimskulegu fullyrðinga og hættulegu ráða sem komið hafa úr ranni framvarðasveitarinnar hafa sætt gagnrýni af hálfu fjölmiðla. Ferðamenn eru hættir að koma til Íslands svo við þurfum ekki að hafa áhyggjur af þeirri smitleið lengur en nú, þegar loksins er gripið til ráðstafana sem „kóvitarnir“ kölluðu eftir strax í lok febrúar, á enn að halda augljósustu smitleiðinni opinni. Meðan við höfum ekki fengið neinar trúverðugar skýringar á því hversvegna veiran ætti síður að loða við húð og hor smábarna en fullorðinna er ástæða til að hafa áhyggjur af leikskólum. Sú kenning að börn smiti ekki nema vera hóstandi er í hæsta máta ósannfærandi. Á sama tíma er mikilvægi handþvottar stöðugt brýnt fyrir fullorðnum enda mun snerting vera greið smitleið. Varla er hugmyndin sú að „Ísland best í heimi“ ali af sér ofursmábörn sem hafi vit á því að snerta ekki sömu fleti og krúnuveiran og halda höndunum frá andliti sínu og annarra? Í alvöru talað, kæru blaðamenn; hættið að hegða ykkur eins og hljóðnemastatíf og farið að taka alvarlega það hlutverk ykkar að veita yfirvöldum aðhald. Það var flott hjá heilbrigðisyfirvöldum að taka strax þá stefnu að skima og rekja og auðvitað á að tala um það sem vel er gert en það eru fleiri en sófasérfræðingar sem efast um að skæður smitsjúkdómur berist ekki með ferðamönnum og börnum. Það er eitthvað að þegar fjölmiðlar spyrja yfirvöld ekki út í augljósar þversagnir og ef útbreiðslan heldur áfram með sama hraða og síðustu daga, þá verður niðurstaðan ekkert víkingahúh og ókeypis peningar fyrir alla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eva Hauksdóttir Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Samkomubann á Íslandi Mest lesið Fimm ár í feluleik Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Norðurþing treður yfir varnaðarorð og eignarrétt Árni Björn Kristbjörnsson Skoðun Lífið í bænum - fyrir suma Sigurður Kári Harðarson Skoðun Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin Ágústa Árnadóttir Skoðun Þegar dómarar eru hluti af vandanum og bókun 35 Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Hver á arðinn af sjávarútvegsauðlindinni? Einar G. Harðarson Skoðun Veiðigjöldin leiðrétt Hanna Katrín Friðriksson Skoðun Aflögufærir, hafið samband við söngskóla í neyð Gunnar Guðbjörnsson Skoðun Hjúkrunarfræðingar í takt við nýja tíma Helga Dagný Sigurjónsdóttir Skoðun Að neyðast til að meta sína eigin umsókn í opinberan sjóð Bogi Ragnarsson Skoðun Skoðun Skoðun Þjónusta við konur með endómetríósu tryggð Alma D. Möller skrifar Skoðun Húsnæðisöryggi – Sameiginleg ábyrgð Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Sóun á Alþingi Lovísa Oktovía Eyvindsdóttir skrifar Skoðun Veiðigjöldin leiðrétt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Hvar er mennskan? Ægir Máni Bjarnason skrifar Skoðun Hjúkrunarfræðingar í takt við nýja tíma Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun NPA miðstöðin 15 ára Hallgrímur Eymundsson,Þorbera Fjölnisdóttir skrifar Skoðun Umhverfisráðherra á réttri leið Jóhannes Þór Skúlason skrifar Skoðun Norðurþing treður yfir varnaðarorð og eignarrétt Árni Björn Kristbjörnsson skrifar Skoðun Lífið í bænum - fyrir suma Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Hver á arðinn af sjávarútvegsauðlindinni? Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Þegar dómarar eru hluti af vandanum og bókun 35 Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Samræmt námsmat er ekki hindrun heldur hjálpartæki Eiríkur Ólafsson skrifar Skoðun Aflögufærir, hafið samband við söngskóla í neyð Gunnar Guðbjörnsson skrifar Skoðun Að neyðast til að meta sína eigin umsókn í opinberan sjóð Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Tími vindorku á Íslandi – Hvað þyrfti til að koma í veg fyrir raforkuskerðingar? Edvald Edvaldsson skrifar Skoðun Fimm ár í feluleik Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sunnudagsblús ríkisstjórnarinnar Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er í raun í fýlu? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Tálsýn um hugsun Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Handhafar sannleikans og hið gagnslausa væl Helgi Héðinsson skrifar Skoðun Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Til hamingju með daginn á ný! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Gefðu blóð, gefðu von: saman björgum við lífum Davíð Stefán Guðmundsson skrifar Skoðun Versta sem gæti gerzt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Aðlögun á Austurvelli Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen skrifar Skoðun Auðlindin er sameign – en verðmætasköpunin er ekki sjálfgefin Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Sjá meira
„Allir þeir sem hafa komið að utan og við höfum greint með sýkingu eru íslenskir ferðamenn.“ Þetta var haft eftir sóttvarnarlækni í fjölmiðlum fyrir viku. Ekki fylgir sögunni hversu margir erlendir ferðamenn höfðu verið prófaðir. Daginn eftir lést erlendur ferðamaður af völdum veirunnar og konan hans greindist einnig með kórónu og var sett í einangrun. Samkvæmt erlendum fréttum var hinn látni 36 ára. Ekki hef ég orðið þess vör að blaðamenn spyrðu sóttvarnarlækni út í það hvort til stæði að skima fyrir veirunni hjá fleiri ferðamönnum. Ótrúverðugar fullyrðingar um smitleiðir Þrátt fyrir andlát erlenda ferðamannsins og sóttkví fjölda heilbrigðisstarfsmanna í kjölfarið, stendur sóttvarnarlæknir enn fastur á því að lítil hætta sé á smiti frá ferðamönnum, þar sem þeir umgangist Íslendinga ekki mikið. Íslendingarnir sem smituðust erlendis, hugsanlega af smituðum Ítölum og Svisslendingum, hafa þá líklega umgengist heimamenn þar á allt annan hátt en erlendir ferðamenn sem koma til Íslands? Kannski eru Ítalir vanir að hósta á ferðamenn sem þeir afgreiða á ítölskum hótelum en gæta þess aftur á móti, þegar þeir koma til Íslands, að hósta ekki í nærveru ferðaþjónustufólks og setjast ekki við hlið Íslendinga í heita pottinum? Nema Íslendinganir hafi smitast af öðrum ferðamönnum – sem smita þá bara ferðamenn en ekki heimamenn? Ekki virðast blaðamenn telja það hlutverk sitt að krefja heilbrigðisyfirvöld skýringa á því hvernig sýktum ferðamönnum takist að borða á veitingahúsum án þess að snerta piparstaukinn á borðinu eða sköft á áhöldum á hlaðborðinu, eða gista á hótelum án þess að snerta ljósarofa og handföng. Þess í stað keppast blaðamenn við að lepja gagnrýnislaust upp lítt rökstuddar fullyrðingar yfirvalda um það hversu góðum árangri Íslendingar séu að ná og muni ná í baráttunni við veiruna. Ísland best í heimi – líka í sóttvörnum. Spjallþættir sérhæfa sig í því að finna viðmælendur sem mæra „framvarðasveitina“ – sem er örugglega að vinna myrkranna á milli og allt það – en er síður en svo óskeikul og hefur ekki reynslu af því að takast á við skæðar farsóttir. Framvarðasveitin hélt því í fyrstu fram að einkennalausir væru ekki smitberar. Landlæknisembættið hvarf síðar frá þeirri hugmynd en sóttvarnarlæknir fullyrðir enn að smábörn og ferðamenn séu ólíklegir smitberar, jafnvel þótt meira en 200 manns hafi sýkst án þess að tekist hafi að rekja smitið. Sama framvarðasveit hefur haldið því fram að smithætta í flugvélum sé sáralítil, án þess að nokkur fjölmiðill hafi spurt hvernig farþegar komist hjá því að rekast utan í aðra farþega og snerta farangurshólf, sætisarma og borð, spennu á öryggibelti og fleiri fleti. Og ekki nóg með að upplýsingar séu tortryggilegar, heldur er ráðgjöfin í sumum tilvikum í meira lagi vafasöm. Lögreglumaðurinn í hópnum hvatti fólk beinlínis til að halda áfram að hittast og síðar, þegar gripið var til samkomubanns lýsti hann því yfir að banninu yrði ekki fylgt fast eftir. Barnalæknir ráðleggur fólki að hvetja unglinga til að hitta vini sína. Það mætti halda að við lifðum ekki á tímum Skype, Messenger, Facetime, Snapchat ... Blaðamenn eða hljóðnemastatíf? Engin þeirra heimskulegu fullyrðinga og hættulegu ráða sem komið hafa úr ranni framvarðasveitarinnar hafa sætt gagnrýni af hálfu fjölmiðla. Ferðamenn eru hættir að koma til Íslands svo við þurfum ekki að hafa áhyggjur af þeirri smitleið lengur en nú, þegar loksins er gripið til ráðstafana sem „kóvitarnir“ kölluðu eftir strax í lok febrúar, á enn að halda augljósustu smitleiðinni opinni. Meðan við höfum ekki fengið neinar trúverðugar skýringar á því hversvegna veiran ætti síður að loða við húð og hor smábarna en fullorðinna er ástæða til að hafa áhyggjur af leikskólum. Sú kenning að börn smiti ekki nema vera hóstandi er í hæsta máta ósannfærandi. Á sama tíma er mikilvægi handþvottar stöðugt brýnt fyrir fullorðnum enda mun snerting vera greið smitleið. Varla er hugmyndin sú að „Ísland best í heimi“ ali af sér ofursmábörn sem hafi vit á því að snerta ekki sömu fleti og krúnuveiran og halda höndunum frá andliti sínu og annarra? Í alvöru talað, kæru blaðamenn; hættið að hegða ykkur eins og hljóðnemastatíf og farið að taka alvarlega það hlutverk ykkar að veita yfirvöldum aðhald. Það var flott hjá heilbrigðisyfirvöldum að taka strax þá stefnu að skima og rekja og auðvitað á að tala um það sem vel er gert en það eru fleiri en sófasérfræðingar sem efast um að skæður smitsjúkdómur berist ekki með ferðamönnum og börnum. Það er eitthvað að þegar fjölmiðlar spyrja yfirvöld ekki út í augljósar þversagnir og ef útbreiðslan heldur áfram með sama hraða og síðustu daga, þá verður niðurstaðan ekkert víkingahúh og ókeypis peningar fyrir alla.
Skoðun Tími vindorku á Íslandi – Hvað þyrfti til að koma í veg fyrir raforkuskerðingar? Edvald Edvaldsson skrifar
Skoðun Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen skrifar
Skoðun Auðlindin er sameign – en verðmætasköpunin er ekki sjálfgefin Kristinn Karl Brynjarsson skrifar