Boðar fyrstu sam­gönguáætlunina í fimm ár á haustþingi

Þetta kom fram í máli Eyjólfs Ármannssonar, innviðaráðherra, á innviðaþingi í morgun. Sagði hann að stefnt væri að því að hefja nýjar jarðgangaframkvæmdir árið 2027 eftir kyrrstöðu undanfarin fimm ár.  Líklegt væri að ráðast mætti í nauðsynlegar endurbætur á eldri jarðgöngum strax á næsta ári.

Hann nefndi engin ákveðin jarðgöng í ávarpi sínu en á fundi með Seyðfirðingum í vikunni sagði hann loforð úr fyrri samgönguáætlun fallin úr gildi. Ekki væri því víst að Fjarðarheiðargöng yrðu áfram næst í röðinni.

„Gerð verður grein fyrir forgangsröðun jarðgangna og annarra samgöngumannvirkja í samgönguáætlun sem ég mun mæla fyrir á Alþingi á haustþingi,“ sagði ráðherrann.

Síðast samþykkti Alþingi samgönguáætlun til fimmtán ára árið 2020. Alþingi frestaði afgreiðslu þingsályktunartillögu um samgönguáætlun í fyrra.

Dýrkeypt að vanrækja innviðina

Lýsti Eyjólfur vaxandi innviðaskuld á Íslandi, sérstaklega í vegakerfinu sem væri komið til ára sinna á sama tíma og álag á það hafi aukist verulega vegna fjölgunar ferðamanna og aukinna þungaflutninga. Vegagerðin áætli að aðeins 35 prósent burðarlaga og 37 prósent slitlaga í vegakerfinu séu í góðu ástandi. 

Um tuttugu milljarða króna þurfi á ári til þess að stöðva uppsöfnun þessarar skuldar. Fram að þessu hafi árlegt framlag til viðhals verið á bilinu tíu til þrettán milljarðar undanfarin ár.

„Það er því dýrkeypt stefna að fjársvelta og vanrækja viðhald á einni stærstu eign þjóðarinnar, því vandinn vex sífellt undir yfirborðinu.Þetta er eins og að hunsa leka í húsþaki. Á endanum ertu ekki bara að fást við einfaldan leka, heldur fúnar sperrur, ónýta einangrun og myglu,“ sagði ráðherrann.

Til þess að bregðast við hafi ríkisstjórnin samþykkt í sumar að leggja þrjá milljarða króna aukalega til viðhalds á vegakerfinu sem væri um fjórðungsaukning miðað við meðalframlög síðustu ára. Framkvæmdir hafi þegar skilað betra ástandi vega.

Gert væri ráð fyrir frekari sóknarleik í fjármálaáætlun fyrir árin 2026-2030. Þar væri gert ráð fyrir að framlög til viðhalds vega hækki um 5,5 milljarða króna á hverju ári sem væri 45 prósent aukning frá því sem hefði verið.

Sundabraut brú eða göng

Þá sagðist Eyjólfur ætla að taka ákvörðun um það hvort að Sundabraut yrði brú eða göng eftir að umhverfismatsskýrsla færi í kynningu fyrir almenningi í september. Markmiðið væri að framkvæmdir hæfust árið 2027 og að brautin yrði opnuð fyrir umferð ekki síðar en árið 2032.

Til greina kæmi að Sundabraut yrði fyrsta verkefnið sem svonefnt innviðafélag gæti komið að. Slík félög ættu að opna á möguleikann að því að langtímafjárfestar eins og lífeyrissjóðirnir kæmu að fjármögnun innviðaverkefna. 

Boðaði Eyjólfur að verkefnastofa myndu leggja fram tillögu um innviðafélag og valkosti um útfærslu á því í febrúar.