Grönduðu flugvél frá furstadæmunum og felldu fjörutíu málaliða Samúel Karl Ólason skrifar 7. ágúst 2025 14:59 Umfangsmikil átök hafa um árabil komið verulega niður á óbreyttum borgurum í Súdan. EPA/SARA CRETA Súdanski herinn gerði á dögunum loftárás á flugvöll í Darfurhéraði sem beindist sérstaklega að herflugvél sem talið er að hafi verið í eigu herafla Sameinuðu arabísku furstadæmanna. Flugvélinni var grandað og með henni fórust að minnsta kosti fjörutíu málaliðar frá Kólumbíu, sem furstadæmin eru sögð hafa ráðið til að styðja uppreisnarmenn í Súdan. Árásin er einnig sögð hafa grandað skotfærum og hergögnum sem furstadæmin voru að senda sveitum Rapid support forces, eða RSF. Þetta segja embættismenn og minnst einn ráðgjafi RSF í samtali við AP fréttaveituna. Gustavo Petro, forseti Kólumbíu, segir að verið sé að kanna hve margir samlandar hans eru látnir og hvort hægt sé að flytja lík þeirra aftur heim, samkvæmt AFP fréttaveitunni. Löng og grimmileg átök Stríðsástand hefur lengi ríkt í Súdan. Abdel Fattah al-Burhan, leiðtogi hers Súdan, og Mohamed Hamdan Dagalo, leiðtogi RSF, tóku höndum saman árið 2021 og frömdu valdarán í Súdan. Árið 2023 stóð svo til að innleiða RSF í herinn en Dagalo var mótfallinn því og hófust átök þeirra á milli í kjölfarið. RSF var lengi með yfirhöndina í átökunum en stjórnarhernum hefur vaxið ásmegin að undanförnu. Sjá einnig: Forsetahöllin í höndum hersins eftir tveggja ára átök Átökin hafa komið verulega niður á almenningi í Súdan og hafa þau verið mjög grimmileg. Milljónir hafa lengi staðið frammi fyrir hungursneyð vegna átakanna. Báðar fylkingar hafa verið sakaðar um stríðsglæpi og kynferðisofbeldi er mjög umfangsmikið. Að minnsta kosti fjórtán milljónir manna hafa þurft að flýja heimili sín vegna átakanna. Furstadæmin styðja RSF RSF hefur notið stuðnings annarra ríkja eins og Rússlands og Sameinuðu arabísku furstadæmanna. Ráðamenn þar hafa verið sakaðir um að styðja RSF á laun um árabil og flytja mikið magn vopn til uppreisnarmannanna, sem er bannað samkvæmt ályktun öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna. Furstadæmin eru sögðu hafa notað hjálparstarf Rauða hálfmánans til að smygla fjármunum, vopnum og drónum, svo eitthvað sé nefnt, til RSF í Súdan. Þetta hafi verið staðfest af rannsakendum Sameinuðu þjóðanna og þrátt fyrir það hafa yfirvöld í Sameinuðu arabísku furstadæmunum aukið stuðning sinn við RSF. Meðal annars eru furstadæmin sögð hafa útvegað RSF stórskotaliðsvopn og flugskeyti til að skjóta niður flugvélar, þyrlur og dróna. Málaliðar víða um heim Uppgjafahermenn frá Kólumbíu hafa lengi starfað sem málaliðar víða um heim. Her Kólumbíu er sá næst stærsti í Suður-Ameríku og hefur um árabil barist gegn fíkniefnabarónunum og uppreisnarmönnum. Hermennirnir hafa því margir mikla reynslu af átökum. Um tíu þúsund kólumbískir hermenn hætta hjá hernum á ári hverju og um árabil hafa þeir starfað víða um heim sem málaliðar. Þeir hafa meðal annars starfað fyrir bandarísk málaliðafyrirtæki við að verja innviði í Írak og komið að því að þjálfa hermenn í öðrum ríkjum. Þá hafa kólumbískir hermenn barist gegn Hútum fyrir hönd ríkisstjórnar Jemen. Þá hafa þeir einnig barist með Úkraínumönnum og þá tóku kólumbískir málaliðar þátt á áhlaupi á heimili Jovenel Moise, fyrrverandi forseta Haítí, þegar hann var myrtur. Þeir sögðust hafa verið plataðir til að taka þátt í áhlaupinu. Sjá einnig: „Þeir eru að slátra fólki í fangaklefunum“ Í skýrslu sem gerð var fyrir Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna í apríl kom fram fréttaflutningur af kólumbískum málaliðum, sem hefðu verið ráðnir af öryggisfyrirtæki til að styðja RSF, hefði verið staðfestur. Ráðamenn í Kólumbíu hefðu beðist afsökunar og sagst ætla að reyna að koma sínu fólki heim. Hér að neðan má sjá frétt France24 um málaliðana í Súdan. Furstadæmin hafa einnig stutt við bakið á Khalifa Haftar, leiðtoga Líbíska þjóðarhersins (LNA) í Líbíu. Hann hefur um árabil barist gegn ríkisstjórn landsins sem viðurkennd er af Sameinuðu þjóðunum og hefur hann einnig notið stuðnings Rússa í gegnum árin. Sjá einnig: Súdanar flýja undan sveitum Haftars Dagalo lýsti í apríl yfir stofnun eigin ríkisstjórnar. Sitja um síðustu borgina í Darfur Ríkisútvarp Súdan sagði frá því að flugvélinni sem árásin var gerð á hafi verið flogið frá herstöð við Persaflóa og að loftárás hafi verið gerð á hana við lendingu á Nyala-flugvelli í Darfur. Árásinni var lýst sem „skýrum skilaboðum“ um herta afstöðu gegn utanaðkomandi afskiptum í Súdan. Í svari við fyrirspurn AP fréttaveitunnar neitaði talsmaður utanríkisráðuneytis Sameinuðu arabísku furstadæmanna ásökunum sem tengjast flugvélinni og sagði þær ekki eiga við rök að styðjast. Hann sagði ásakanirnar lið í áróðursherferð ríkisstjórnar Súdan. Sjá einnig: Stríðið í Úkraínu háð í Súdan Leiðtogar RSF hafa lagt sérstaka áherslu á að ná öllu Darfur-héraði og tóku uppreisnarmennirnir flugvöllinn í fyrra. Síðan þá hefur stjórnarherinn ítrekað gert loftárásir á flugvöllinn. Ein stór borg í Darfur er enn undir stjórn hersins en uppreisnarmenn RSF hafa reynt að ná tökum á henni í meira en ár. Sú borg kallast el-Fasher og sitja uppreisnarmennirnir um hana og stjórna öllum leiðum frá henni. Hér má sjá frétt Reuters um ástandið í el-Fasher. Súdan Sameinuðu arabísku furstadæmin Hernaður Mest lesið Ástæða fyrir því að genaumræðan hafi ekki náð mikilli útbreiðslu Innlent Veðurvaktin: Biðja fólk að halda sig heima í kvöld Veður Hlýni á föstudag og snjórinn geti horfið í næstu viku Veður Karlmaður lést í Bláa lóninu Innlent Færeyingar marka leið fyrir risastór neðansjávargöng Erlent Ráðgjafinn ráðinn tveimur dögum eftir að grennslast var fyrir um málið Innlent Stærsti fellibylur í sögu Jamaíka Erlent Ungur Miðflokksmaður gengst við rasisma og segir af sér Innlent „Alvöru“ jólasveinn gisti á Hótel Rangá Innlent Flugmaðurinn sem fórst millilenti oft í Reykjavík Innlent Fleiri fréttir Stærsti fellibylur í sögu Jamaíka Færeyingar marka leið fyrir risastór neðansjávargöng Ísraelsher gerir árás á Gasa Andstæðingar olíuleitar Norðmanna hrósa sigri þrátt fyrir tap Skipar hernum að gera árásir á Gasa Áfrýjar sakfellingu í þagnargreiðslumálinu Sakar Evrópu um stríðsæsingu Musk í samkeppni við Wikipedia Búast við hamförum vegna Melissu Van de Velde bannað að ferðast til Ástralíu til að keppa á heimsmeistaramótinu Segja Rússa elta almenna borgara með drónum Játar að hafa myrt Shinzo Abe Undirrituðu samkomulag um fágæta málma Hljóp út í örvæntingu „með lífið í poka“ Réttað yfir tíu sem segja frönsku forsetafrúna vera karlmann Réttað yfir konu sem sagðist vera Madeleine McCann Áfjáður í að bjóða sig fram aftur í trássi við stjórnarskrá Hafa fundið Cessna-vélina Elsti forseti heims endurkjörinn í skugga mótmæla Jamaíka býr sig undir öflugasta fellibyl sem þangað hefur ratað Friður forsenda þess að erlent lið verði sent til Gasa Milei vann stórsigur í Argentínu Matarbankar segjast ekki munu anna eftirspurninni Aftökur á meintum smyglurum „ekki morð“ heldur „vörn við eitri“ Leit að flugvélinni horfnu engan árangur borið Ráðist að fjölmiðlafólki með ofbeldi og fúkyrðum Hundruðum gert að rýma vegna grjóthruns í Ósló Newsom íhugar forsetaframboð Allt undir hjá forsetanum hárprúða Óttast blóðbað við fall síðasta vígis stjórnarhersins í Darfur Sjá meira
Árásin er einnig sögð hafa grandað skotfærum og hergögnum sem furstadæmin voru að senda sveitum Rapid support forces, eða RSF. Þetta segja embættismenn og minnst einn ráðgjafi RSF í samtali við AP fréttaveituna. Gustavo Petro, forseti Kólumbíu, segir að verið sé að kanna hve margir samlandar hans eru látnir og hvort hægt sé að flytja lík þeirra aftur heim, samkvæmt AFP fréttaveitunni. Löng og grimmileg átök Stríðsástand hefur lengi ríkt í Súdan. Abdel Fattah al-Burhan, leiðtogi hers Súdan, og Mohamed Hamdan Dagalo, leiðtogi RSF, tóku höndum saman árið 2021 og frömdu valdarán í Súdan. Árið 2023 stóð svo til að innleiða RSF í herinn en Dagalo var mótfallinn því og hófust átök þeirra á milli í kjölfarið. RSF var lengi með yfirhöndina í átökunum en stjórnarhernum hefur vaxið ásmegin að undanförnu. Sjá einnig: Forsetahöllin í höndum hersins eftir tveggja ára átök Átökin hafa komið verulega niður á almenningi í Súdan og hafa þau verið mjög grimmileg. Milljónir hafa lengi staðið frammi fyrir hungursneyð vegna átakanna. Báðar fylkingar hafa verið sakaðar um stríðsglæpi og kynferðisofbeldi er mjög umfangsmikið. Að minnsta kosti fjórtán milljónir manna hafa þurft að flýja heimili sín vegna átakanna. Furstadæmin styðja RSF RSF hefur notið stuðnings annarra ríkja eins og Rússlands og Sameinuðu arabísku furstadæmanna. Ráðamenn þar hafa verið sakaðir um að styðja RSF á laun um árabil og flytja mikið magn vopn til uppreisnarmannanna, sem er bannað samkvæmt ályktun öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna. Furstadæmin eru sögðu hafa notað hjálparstarf Rauða hálfmánans til að smygla fjármunum, vopnum og drónum, svo eitthvað sé nefnt, til RSF í Súdan. Þetta hafi verið staðfest af rannsakendum Sameinuðu þjóðanna og þrátt fyrir það hafa yfirvöld í Sameinuðu arabísku furstadæmunum aukið stuðning sinn við RSF. Meðal annars eru furstadæmin sögð hafa útvegað RSF stórskotaliðsvopn og flugskeyti til að skjóta niður flugvélar, þyrlur og dróna. Málaliðar víða um heim Uppgjafahermenn frá Kólumbíu hafa lengi starfað sem málaliðar víða um heim. Her Kólumbíu er sá næst stærsti í Suður-Ameríku og hefur um árabil barist gegn fíkniefnabarónunum og uppreisnarmönnum. Hermennirnir hafa því margir mikla reynslu af átökum. Um tíu þúsund kólumbískir hermenn hætta hjá hernum á ári hverju og um árabil hafa þeir starfað víða um heim sem málaliðar. Þeir hafa meðal annars starfað fyrir bandarísk málaliðafyrirtæki við að verja innviði í Írak og komið að því að þjálfa hermenn í öðrum ríkjum. Þá hafa kólumbískir hermenn barist gegn Hútum fyrir hönd ríkisstjórnar Jemen. Þá hafa þeir einnig barist með Úkraínumönnum og þá tóku kólumbískir málaliðar þátt á áhlaupi á heimili Jovenel Moise, fyrrverandi forseta Haítí, þegar hann var myrtur. Þeir sögðust hafa verið plataðir til að taka þátt í áhlaupinu. Sjá einnig: „Þeir eru að slátra fólki í fangaklefunum“ Í skýrslu sem gerð var fyrir Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna í apríl kom fram fréttaflutningur af kólumbískum málaliðum, sem hefðu verið ráðnir af öryggisfyrirtæki til að styðja RSF, hefði verið staðfestur. Ráðamenn í Kólumbíu hefðu beðist afsökunar og sagst ætla að reyna að koma sínu fólki heim. Hér að neðan má sjá frétt France24 um málaliðana í Súdan. Furstadæmin hafa einnig stutt við bakið á Khalifa Haftar, leiðtoga Líbíska þjóðarhersins (LNA) í Líbíu. Hann hefur um árabil barist gegn ríkisstjórn landsins sem viðurkennd er af Sameinuðu þjóðunum og hefur hann einnig notið stuðnings Rússa í gegnum árin. Sjá einnig: Súdanar flýja undan sveitum Haftars Dagalo lýsti í apríl yfir stofnun eigin ríkisstjórnar. Sitja um síðustu borgina í Darfur Ríkisútvarp Súdan sagði frá því að flugvélinni sem árásin var gerð á hafi verið flogið frá herstöð við Persaflóa og að loftárás hafi verið gerð á hana við lendingu á Nyala-flugvelli í Darfur. Árásinni var lýst sem „skýrum skilaboðum“ um herta afstöðu gegn utanaðkomandi afskiptum í Súdan. Í svari við fyrirspurn AP fréttaveitunnar neitaði talsmaður utanríkisráðuneytis Sameinuðu arabísku furstadæmanna ásökunum sem tengjast flugvélinni og sagði þær ekki eiga við rök að styðjast. Hann sagði ásakanirnar lið í áróðursherferð ríkisstjórnar Súdan. Sjá einnig: Stríðið í Úkraínu háð í Súdan Leiðtogar RSF hafa lagt sérstaka áherslu á að ná öllu Darfur-héraði og tóku uppreisnarmennirnir flugvöllinn í fyrra. Síðan þá hefur stjórnarherinn ítrekað gert loftárásir á flugvöllinn. Ein stór borg í Darfur er enn undir stjórn hersins en uppreisnarmenn RSF hafa reynt að ná tökum á henni í meira en ár. Sú borg kallast el-Fasher og sitja uppreisnarmennirnir um hana og stjórna öllum leiðum frá henni. Hér má sjá frétt Reuters um ástandið í el-Fasher.
Súdan Sameinuðu arabísku furstadæmin Hernaður Mest lesið Ástæða fyrir því að genaumræðan hafi ekki náð mikilli útbreiðslu Innlent Veðurvaktin: Biðja fólk að halda sig heima í kvöld Veður Hlýni á föstudag og snjórinn geti horfið í næstu viku Veður Karlmaður lést í Bláa lóninu Innlent Færeyingar marka leið fyrir risastór neðansjávargöng Erlent Ráðgjafinn ráðinn tveimur dögum eftir að grennslast var fyrir um málið Innlent Stærsti fellibylur í sögu Jamaíka Erlent Ungur Miðflokksmaður gengst við rasisma og segir af sér Innlent „Alvöru“ jólasveinn gisti á Hótel Rangá Innlent Flugmaðurinn sem fórst millilenti oft í Reykjavík Innlent Fleiri fréttir Stærsti fellibylur í sögu Jamaíka Færeyingar marka leið fyrir risastór neðansjávargöng Ísraelsher gerir árás á Gasa Andstæðingar olíuleitar Norðmanna hrósa sigri þrátt fyrir tap Skipar hernum að gera árásir á Gasa Áfrýjar sakfellingu í þagnargreiðslumálinu Sakar Evrópu um stríðsæsingu Musk í samkeppni við Wikipedia Búast við hamförum vegna Melissu Van de Velde bannað að ferðast til Ástralíu til að keppa á heimsmeistaramótinu Segja Rússa elta almenna borgara með drónum Játar að hafa myrt Shinzo Abe Undirrituðu samkomulag um fágæta málma Hljóp út í örvæntingu „með lífið í poka“ Réttað yfir tíu sem segja frönsku forsetafrúna vera karlmann Réttað yfir konu sem sagðist vera Madeleine McCann Áfjáður í að bjóða sig fram aftur í trássi við stjórnarskrá Hafa fundið Cessna-vélina Elsti forseti heims endurkjörinn í skugga mótmæla Jamaíka býr sig undir öflugasta fellibyl sem þangað hefur ratað Friður forsenda þess að erlent lið verði sent til Gasa Milei vann stórsigur í Argentínu Matarbankar segjast ekki munu anna eftirspurninni Aftökur á meintum smyglurum „ekki morð“ heldur „vörn við eitri“ Leit að flugvélinni horfnu engan árangur borið Ráðist að fjölmiðlafólki með ofbeldi og fúkyrðum Hundruðum gert að rýma vegna grjóthruns í Ósló Newsom íhugar forsetaframboð Allt undir hjá forsetanum hárprúða Óttast blóðbað við fall síðasta vígis stjórnarhersins í Darfur Sjá meira