Frá vinnuþræli til ríkisborgara: Ég er innflytjandi sem þið getið ekki losnað við Ian McDonald skrifar 17. júlí 2025 14:01 Það er ótrúlegt að segja þetta upphátt, því þessi ferð hefur verið bæði eins og heil ævi og eins og eitt augnablik. Tíu ár af baráttu, vinnu, sársauka og gleði. Tíu ár af því að reyna að finna mér stað í landi sem var ekki alltaf tilbúið að taka á móti mér. En núna er ég með vegabréfið, kennitöluna, réttindin. Ég er Íslendingur. Löglega, algjörlega og að eilífu. Til ykkar sem hafið alltaf viljað útlendinga burt, sem fylgið rasískum popúlistum og haldið því fram að fólk eins og ég eigi ekki heima hér, þið getið gleymt því. Ég fer ekki neitt. Í augum laganna er ég núna alveg eins og þið. Ég vona að þessi hugsun geri þér illt í maganum. Ég veit hvað sum ykkar hugsið. Ég hef heyrt þetta oft: að við útlendingar komum hingað til að taka störfin ykkar, konurnar ykkar, menninguna ykkar. Ég hef séð athugasemdirnar, fundið kuldann og fyrirlitninguna. Og jú, kannski hef ég „uppfyllt“ þessar neikvæðu staðalímyndir. Ég kom hingað, fékk mér vinnu, kynntist íslenskri konu og varð hér eftir. Ég skapaði mér líf. Ég lifði af. En við skulum tala aðeins um þá „vinnu“ sem ég átti að hafa stolið. Ég vann sextíu tíma á viku, eingöngu á næturvöktum í málmiðju, einn og yfirgefinn, meðan ég bjó í húsi vinnuveitandans. Þetta var ekki vinnan sem einhver annar vildi. Þetta var erfið, einmanaleg og ómannúðleg vinna. Enginn verkalýðsfélagsstuðningur, engin hjálp. Bara vinna, borða, sofa. aftur og aftur. Ég var ekki að lifa, ég var bara að halda mér gangandi. Þegar ég „tók“ íslenska konu þá var það vegna þess að hún sá mig þegar ég var alveg að brotna. Hún sá í gegnum allt og ákvað að hjálpa mér. Hún bjargaði mér og gaf mér nýtt líf. Við urðum ástfangin, og nú eigum við barn saman. Dóttir okkar mun alast upp hér, á stað sem ég get núna kallað heimili. Þetta ár hefur verið ótrúlega tilfinningaþrungið. Ég missti systur mína og stuttu síðar varð ég faðir. Sorg og gleði á sama tíma, það er erfitt að útskýra. Og nú, til viðbótar, er ég orðinn ríkisborgari. Það er yfirþyrmandi og dýrmætt, sérstaklega eftir alla baráttuna. Það að fá ríkisborgararétt var ekki einfalt. Ég bjó hér í sjö ár án þess að stíga á eina tá. Ekki einu sinni hraðasekt. Svo sótti ég um ríkisborgararétt og beið í 18 mánuði áður en umsóknin var tekin til skoðunar. Þá var mér sagt að henni yrði líklega hafnað vegna einhvers óskiljanlegs formsatriðis, einhvers rugls um „hvenær er skóli ekki skóli.“ Þetta var eitthvað sem enginn gat útskýrt almennilega. Ég þurfti að berjast við þetta kerfi í eitt ár til viðbótar, kerfi sem flestir Íslendingar hafa aldrei þurft að hugsa um. Loksins sáu þeir að þetta var fáránlegt og samþykktu umsóknina. En þessi barátta tekur á. Það er þreytandi að þurfa sífellt að sanna að þú eigir rétt á að vera þar sem þú ert þegar þú hefur þegar gefið allt af þér. Einhvern veginn endaði ég líka í stjórn Eflingar, eins stærsta stéttarfélags landsins. Það er eitthvað sem ég hefði aldrei trúað að væri mögulegt þegar ég kom fyrst hingað. En fólkið þar sá mig ekki sem einhvern tákngerving „útlendingsins“, þau sáu mig sem manneskju með reynslu og möguleika. Þau gáfu mér tækifæri, ekki af vorkunn, heldur vegna þess að þau töldu að ég gæti lagt eitthvað af mörkum. Ég vona að ég hafi staðið mig vel til þessa. Ég reyni mitt besta á hverjum degi. Við útlendingar komum ekki hingað til að „taka.“ Við komum hingað til að byggja, bæta og leggja okkar af mörkum. Þegar maður flytur inn í hús sem er bilað þá lætur maður ekki bara eins og ekkert sé. Maður byrjar að laga það, vegna þess að það er orðið heimilið manns. Og maður vill að það sé gott. Ísland er heimilið mitt núna. Ekki bara á pappír, heldur í raun. Ég barðist fyrir því, ég vann fyrir því, og ég ætla ekki að þegja til að láta fordómafólk líða betur. Ég ætla ekki að minnka sjálfan mig eða láta sem lítið sé. Ég er hér. Ég er ríkisborgari. Og ég ætla að láta rödd mína heyrast, skipuleggja mig og leggja mitt af mörkum til að byggja betra Ísland. Ísland sem dóttir mín getur verið stolt af að alast upp í. Þannig að já, ég er útlendingurinn sem sum ykkar óttuðust. Ég fékk vinnu. Ég elska konu héðan. Ég gekk í verkalýðsfélag. Ég lærði málið. Ég varð ríkisborgari. Og ég er rétt að byrja. Höfundur er stjórnarmaður hjá Eflingu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ian McDonald Ríkisborgararéttur Innflytjendamál Mest lesið Við elskum pizzur Herdís Magna Gunnarsdóttir Skoðun Furðuleg meðvirkni með fúskurum Jón Kaldal Skoðun Hæfniviðmið eða tölulegar einkunnir, hvað segir okkur meira um nám? Bryngeir Valdimarsson Skoðun Grafið undan grunnstoð samfélagsins Skoðun Gætum eggja og forðumst náttúruleysi! Pétur Heimisson Skoðun Fjölbreytt líf í sjónum Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Laura Sólveig Lefort Scheefer Skoðun Þegar viska breytist í vopn Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Lesblinda og skólahald á Norðurlöndunum Snævar Ívarsson Skoðun Hraðara regluverk fyrir ómissandi innviði! Sólrún Kristjánsdóttir Skoðun Heimspeki og hugmyndaheimur Kína Jón Sigurgeirsson Skoðun Skoðun Skoðun Samstillt átak um öryggi Íslands Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir,Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við elskum pizzur Herdís Magna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Grafið undan grunnstoð samfélagsins skrifar Skoðun Fjölbreytt líf í sjónum Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Laura Sólveig Lefort Scheefer skrifar Skoðun Hæfniviðmið eða tölulegar einkunnir, hvað segir okkur meira um nám? Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Gætum eggja og forðumst náttúruleysi! Pétur Heimisson skrifar Skoðun Hraðara regluverk fyrir ómissandi innviði! Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Lesblinda og skólahald á Norðurlöndunum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Heimspeki og hugmyndaheimur Kína Jón Sigurgeirsson skrifar Skoðun Furðuleg meðvirkni með fúskurum Jón Kaldal skrifar Skoðun Þegar viska breytist í vopn Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Þingmálaskrá og fjárlagafrumvarp 2026: „Tiltekt“ á kostnað lífskjara Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Verndum líffræðilega fjölbreytni í hafi! Laura Sólveig Lefort Scheefer,Valgerður Árnadóttir,Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar Skoðun Jafnréttisstofa í 25 ár: Er þetta ekki komið? Martha Lilja Olsen skrifar Skoðun Hvar er textinn? Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Berklar, Krakk og Rough Sleep Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Blóðugar afleiðingar lyga Hjörvar Sigurðsson skrifar Skoðun Hinsegin samfélagið á heimili í Hafnarfirði Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Áhrif Vesturlanda og vöxtur Kína Jón Sigurgeirsson skrifar Skoðun Alvöru fjárlög fyrir venjulegt fólk Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Hafa börn frjálsan vilja? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Dagur sjálfsvígsforvarna – tryggjum raunverulegt aðgengi að sálfræðimeðferð Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Hvers vegna halda Íslendingar með Dönum? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Hvað varð um þinn minnsta bróður? Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til að verða bergnuminn Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Þriðja leiðin í námsmati stuðlar að snemmtækri íhlutun Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Alþjóðadagur sjálfsvígsforvarna Alma D. Möller skrifar Skoðun Hækkun skrásetningargjalds – Segjum sannleikann Eiríkur Kúld Viktorsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon skrifar Skoðun Hvaða módel ertu? Heiðdís Geirsdóttir skrifar Sjá meira
Það er ótrúlegt að segja þetta upphátt, því þessi ferð hefur verið bæði eins og heil ævi og eins og eitt augnablik. Tíu ár af baráttu, vinnu, sársauka og gleði. Tíu ár af því að reyna að finna mér stað í landi sem var ekki alltaf tilbúið að taka á móti mér. En núna er ég með vegabréfið, kennitöluna, réttindin. Ég er Íslendingur. Löglega, algjörlega og að eilífu. Til ykkar sem hafið alltaf viljað útlendinga burt, sem fylgið rasískum popúlistum og haldið því fram að fólk eins og ég eigi ekki heima hér, þið getið gleymt því. Ég fer ekki neitt. Í augum laganna er ég núna alveg eins og þið. Ég vona að þessi hugsun geri þér illt í maganum. Ég veit hvað sum ykkar hugsið. Ég hef heyrt þetta oft: að við útlendingar komum hingað til að taka störfin ykkar, konurnar ykkar, menninguna ykkar. Ég hef séð athugasemdirnar, fundið kuldann og fyrirlitninguna. Og jú, kannski hef ég „uppfyllt“ þessar neikvæðu staðalímyndir. Ég kom hingað, fékk mér vinnu, kynntist íslenskri konu og varð hér eftir. Ég skapaði mér líf. Ég lifði af. En við skulum tala aðeins um þá „vinnu“ sem ég átti að hafa stolið. Ég vann sextíu tíma á viku, eingöngu á næturvöktum í málmiðju, einn og yfirgefinn, meðan ég bjó í húsi vinnuveitandans. Þetta var ekki vinnan sem einhver annar vildi. Þetta var erfið, einmanaleg og ómannúðleg vinna. Enginn verkalýðsfélagsstuðningur, engin hjálp. Bara vinna, borða, sofa. aftur og aftur. Ég var ekki að lifa, ég var bara að halda mér gangandi. Þegar ég „tók“ íslenska konu þá var það vegna þess að hún sá mig þegar ég var alveg að brotna. Hún sá í gegnum allt og ákvað að hjálpa mér. Hún bjargaði mér og gaf mér nýtt líf. Við urðum ástfangin, og nú eigum við barn saman. Dóttir okkar mun alast upp hér, á stað sem ég get núna kallað heimili. Þetta ár hefur verið ótrúlega tilfinningaþrungið. Ég missti systur mína og stuttu síðar varð ég faðir. Sorg og gleði á sama tíma, það er erfitt að útskýra. Og nú, til viðbótar, er ég orðinn ríkisborgari. Það er yfirþyrmandi og dýrmætt, sérstaklega eftir alla baráttuna. Það að fá ríkisborgararétt var ekki einfalt. Ég bjó hér í sjö ár án þess að stíga á eina tá. Ekki einu sinni hraðasekt. Svo sótti ég um ríkisborgararétt og beið í 18 mánuði áður en umsóknin var tekin til skoðunar. Þá var mér sagt að henni yrði líklega hafnað vegna einhvers óskiljanlegs formsatriðis, einhvers rugls um „hvenær er skóli ekki skóli.“ Þetta var eitthvað sem enginn gat útskýrt almennilega. Ég þurfti að berjast við þetta kerfi í eitt ár til viðbótar, kerfi sem flestir Íslendingar hafa aldrei þurft að hugsa um. Loksins sáu þeir að þetta var fáránlegt og samþykktu umsóknina. En þessi barátta tekur á. Það er þreytandi að þurfa sífellt að sanna að þú eigir rétt á að vera þar sem þú ert þegar þú hefur þegar gefið allt af þér. Einhvern veginn endaði ég líka í stjórn Eflingar, eins stærsta stéttarfélags landsins. Það er eitthvað sem ég hefði aldrei trúað að væri mögulegt þegar ég kom fyrst hingað. En fólkið þar sá mig ekki sem einhvern tákngerving „útlendingsins“, þau sáu mig sem manneskju með reynslu og möguleika. Þau gáfu mér tækifæri, ekki af vorkunn, heldur vegna þess að þau töldu að ég gæti lagt eitthvað af mörkum. Ég vona að ég hafi staðið mig vel til þessa. Ég reyni mitt besta á hverjum degi. Við útlendingar komum ekki hingað til að „taka.“ Við komum hingað til að byggja, bæta og leggja okkar af mörkum. Þegar maður flytur inn í hús sem er bilað þá lætur maður ekki bara eins og ekkert sé. Maður byrjar að laga það, vegna þess að það er orðið heimilið manns. Og maður vill að það sé gott. Ísland er heimilið mitt núna. Ekki bara á pappír, heldur í raun. Ég barðist fyrir því, ég vann fyrir því, og ég ætla ekki að þegja til að láta fordómafólk líða betur. Ég ætla ekki að minnka sjálfan mig eða láta sem lítið sé. Ég er hér. Ég er ríkisborgari. Og ég ætla að láta rödd mína heyrast, skipuleggja mig og leggja mitt af mörkum til að byggja betra Ísland. Ísland sem dóttir mín getur verið stolt af að alast upp í. Þannig að já, ég er útlendingurinn sem sum ykkar óttuðust. Ég fékk vinnu. Ég elska konu héðan. Ég gekk í verkalýðsfélag. Ég lærði málið. Ég varð ríkisborgari. Og ég er rétt að byrja. Höfundur er stjórnarmaður hjá Eflingu.
Fjölbreytt líf í sjónum Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Laura Sólveig Lefort Scheefer Skoðun
Skoðun Samstillt átak um öryggi Íslands Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir,Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Fjölbreytt líf í sjónum Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Laura Sólveig Lefort Scheefer skrifar
Skoðun Hæfniviðmið eða tölulegar einkunnir, hvað segir okkur meira um nám? Bryngeir Valdimarsson skrifar
Skoðun Þingmálaskrá og fjárlagafrumvarp 2026: „Tiltekt“ á kostnað lífskjara Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar
Skoðun Verndum líffræðilega fjölbreytni í hafi! Laura Sólveig Lefort Scheefer,Valgerður Árnadóttir,Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar
Skoðun Dagur sjálfsvígsforvarna – tryggjum raunverulegt aðgengi að sálfræðimeðferð Pétur Maack Þorsteinsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon skrifar
Fjölbreytt líf í sjónum Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Laura Sólveig Lefort Scheefer Skoðun