Tímanna tákn? Hólmgeir Baldursson skrifar 2. júní 2025 18:01 Það var komið að leiðarlokum með enn eina íslenska sjónvarpsstöð um helgina þegar Stöð 2 Fjölskylda hætti útsendingum. Með henni fara reyndar aðrar merkilegar stöðvar sem voru bræddar inn í hana áður, eins og Krakkarásin, Stöð 2 bíó, Stöð 3 og reyndar Sirkus og undanfari stöðvarinnar, upphaflega rásin Sýn. Sem sagt, allavega um 5 stöðvar horfnar á braut, en mánaðaráskrift fyrir tæpan 3500 kall dugði ekki til við að reka rásina sem aðallega sendi út barnaefni frá morgni og fram eftir degi og síðan eldra efni og innlent á kvöldin. Hvort þetta er tímanna tákn um að erlendar streymisveitur séu alfarið að hirða allt áhorf á Íslandi eða breytt neysla á afþreyingu hjá almenningi sé einfaldlega að segja þeim sem ráða á Suðurlandsbrautinni að áskriftarsalan með sinn 3500 kall sinnum, segjum bara 7500 áskrifendur sem skila 26 milljónum á mánuði séu bara hreinlega ekki að standa undir þessu lengur. Gott og vel, það eru auðvitað ástæður fyrir því að sjoppunni sé lokað. Að reka sjónvarp er mjög svo sérhæfður bisness og ætla mætti að sjónvarpsfólk líti á kostnaðinn við að setja saman dagskrá annarsvegar og selda áskrift og má vel við una að geta sagt sem svo að það sé hagnaður af rekstri stöðvarinnar, þetta er ekki algilt. Einn þáttur er að ytri dreifing á vegum Vodafone sé bara orðin það kostnaðarsöm að hún hreinlega éti upp það litla sem eftir er, því talsetning á barnaefni og innkaup á þessu nauðsynlega dagskrárefni er sífellt að hækka og hækka, áhorf er hugsanlega að minnka á kostnað erlendra streymisveitna á borð við Disney Plús og fleiri sem þurfa ekki að leggja einn eyri í íslenskar talsetningar og má alveg nefna það að þegar Disney streymisveitan fyrst herjaði á landsmenn var nákvæmlega ekkert íslenskt talsett efni í boði, því á þeirra pappír er Ísland það mikill örmarkaður að það tók því ekki að bæta við eins og einni hljóðrás við efni sem þegar hafði verið lagður töluverður kostnaður í að vinna þegar Sambíóin sýndu sama efnið í bíó af myndarskap og gáfu síðar út á vhs og dvd, en annað hvert heimili átti þessar spólur með íslenskri talsetningu. Íslenskir ráðamenn eru enn blindir og með alvarlega sjónskekkju í ofanálag þegar kemur að því að leggja íslenskri tungu til þann styrk sem felst í að koma þeim „fjölmiðlastyrkjum“ sem sífellt er verið að lofa á réttan stað, þ.e.a.s. í að skapa efni fyrir börn sem tala íslensku. Ég á nokkur barnabörn og hef aðgengi að erlendum sjónvarpsstöðvum fyrir börn um diskinn minn, en þau fúlsa við því og því eru oft gömlu DVD diskarnir mínir settir í tækið og ef það gleymist að setja á íslenska hljóðrás er kvartað. Sem sagt, það þarf að fara saman hljóð og mynd. Dreifingarkostnaður á sjónvarpsrás má ekki kosta hand og fótlegg þannig að hægt sé að ná til sem flestra fyrir sem minnst. Ég þekki það eftir að hafa stofnað tvær íslenskar sjónvarpsstöðvar og tekið slag við ýmsa hagsmunaaðila um vhf & uhf tíðnir hér á árum áður og svo breiðband og ip síðar, enda þegar mér bauðst að dreifa Skjá 1 á myndlyklakerfum símafélaganna afþakkaði ég pent og get fullyrt að mánaðarlegur kostnaður á þessum kerfum dugði til að byggja upp eigin innviði um öpp sem allir geta nálgast um sína eigin síma og myndlyklabox á borð við Appel Tv & Google TV. Ef efnið er ætlað börnum þá þarf Ríkið að aðstoða við að greiða fyrir talsetningar og textun, það er bara þannig, því ég hef látið Fjölmiðlanefnd vita af því að vegna þess að nefndin neitaði minni litlu sjónvarpsrás um endurgreiðslu á útlögðum kostnaði við talsetningar og textun á barnaefni væri það nokkuð ljóst að miðlun á barnaefni væri það dýr að hún væri á útleið á Skjá 1. Þá myndu Bandarískar hasarmyndir fyrir fullorðna yfirtaka efnisúrvalið og stöðin myndi hreinlega stytta alla útsendingartíma og eingöngu senda út efni eftir klukkan níu á kvöldin, því önnur miðlun hreinlega stæði ekki undir sér. Gott fólk, íslenskt sjónvarp er hreinlega að hverfa. Ég er margbúinn að segja þetta trekk í trekk og það er orðið lítið eftir. RÚV fær 5 milljarða árlega frá landsmönnum til að reka sig, Stöð 2 stendur á tímamótum og biðlar til Ríkisins um að fá úr jötunni almannastyrk til að vera almannasjónvarp og Sjónvarp Símans er eingöngu starfandi til að styðja við 5 milljarða kaup á flettiskiltum borgarinnar fyrir opnar auglýsingabirtingar. Má það þá bara ekki heita ágætt af einum gömlum kalli sem er heltekinn af sjónvarpsbakteríunni að hafa haldið úti ókeypis kvikmyndasýningum í línulegri miðlun samfellt í rúmt eitt og hálft ár með talsettu barnaefni og textuðum kvikmyndum án Ríkisstyrkja, án áskriftartekna og án þess að láta það hvarfla að sér að hætta því ef það var einhvern tímann þörf á íslenskri sjónvarpsrás, þá er það núna og þessi stöð er ekkert á förum eitt né neitt nema kannski með mér í gröfina, hvenær sem það verður, en þangað til er hún opin og aðgengileg. Höfundur er áhugamaður um sjónvarp og stofnandi Skjás 1 & Stöðvar 1. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bíó og sjónvarp Mest lesið Pistil eftir frétt um Davíð Tómas körfuknattleiksdómara Sigurður Ólafur Kjartansson Skoðun Suður-Íslendinga sögurnar Hans Birgisson Skoðun Bullandi hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun Villa um fyrir bæjarbúum Vilhjálmur Árnason Skoðun Hættulegustu tækin í umferðinni Eva Hauksdóttir Skoðun Olíufyrirtækin vissu Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Styrkjum stöðu leigjenda Kristján Þórður Snæbjarnarson Skoðun Hvað myndi Sesselja segja? Hallbjörn V. Fríðhólm Skoðun Hafrannsóknastofnun leggur til 95 prósent samdrátt í sjókvíaeldi á laxi Jón Kaldal Skoðun Stöndum vörð um tónlistarmenntun barna og ungmenna – opið bréf til borgarstjóra Sigrún Grendal Skoðun Skoðun Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Villa um fyrir bæjarbúum Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Olíufyrirtækin vissu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Pistil eftir frétt um Davíð Tómas körfuknattleiksdómara Sigurður Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Bullandi hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Styrkjum stöðu leigjenda Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættulegustu tækin í umferðinni Eva Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvað myndi Sesselja segja? Hallbjörn V. Fríðhólm skrifar Skoðun Vaxtastefna Seðlabankans – á kostnað launafólks Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Suður-Íslendinga sögurnar Hans Birgisson skrifar Skoðun Íhlutun Bandaríkjanna í Venesúela: Auðlindaránið í heimsvaldastefnunni og hræsnin í „stríðinu gegn fíkniefnum“ Sæþór Benjamín Randalsson skrifar Skoðun Stöndum vörð um tónlistarmenntun barna og ungmenna – opið bréf til borgarstjóra Sigrún Grendal skrifar Skoðun Hafrannsóknastofnun leggur til 95 prósent samdrátt í sjókvíaeldi á laxi Jón Kaldal skrifar Skoðun Velkomin til Helvítis Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit við Ísland? Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Hækka launin þín þegar fasteignamatið á íbúðinni þinni hækkar? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Hvað mun Pútín gera næst með því að ögra samstöðu NATO?: Rússnesk innrás í lofthelgi NATO og hlutverk Íslands í öryggi bandalagsins Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Manneklan er víða Brynhildur Bolladóttir skrifar Skoðun Sótt að hagsmunum atvinnulausra Steinar Harðarson skrifar Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson skrifar Skoðun Launamunur kynjanna eykst – Hvar liggur ábyrgðin? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Þegar sannleikurinn verður fórnarlamb Davíð Bergmann skrifar Skoðun Gefum íslensku séns – að tala íslensku við alla Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Réttnefni: Viðbragð við upplýsingaóreiðu Jón Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Farsæl framfaraskref á Sólheimum Sigurjón Örn Þórsson skrifar Skoðun Austurland – þrælanýlenda Íslands Björn Ármann Ólafsson skrifar Skoðun Gervigreindin stöðluð - öryggisins vegna Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Frelsi, framtíð og vistvænar samgöngur: Hvers vegna Ísland þarf að hugsa stærra Sigurborg Ósk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna er alvöru mál Jóhannes Þór Skúlason skrifar Skoðun 1984 og Hunger Games á sama sviðinu Sigríður Svanborgardóttir skrifar Sjá meira
Það var komið að leiðarlokum með enn eina íslenska sjónvarpsstöð um helgina þegar Stöð 2 Fjölskylda hætti útsendingum. Með henni fara reyndar aðrar merkilegar stöðvar sem voru bræddar inn í hana áður, eins og Krakkarásin, Stöð 2 bíó, Stöð 3 og reyndar Sirkus og undanfari stöðvarinnar, upphaflega rásin Sýn. Sem sagt, allavega um 5 stöðvar horfnar á braut, en mánaðaráskrift fyrir tæpan 3500 kall dugði ekki til við að reka rásina sem aðallega sendi út barnaefni frá morgni og fram eftir degi og síðan eldra efni og innlent á kvöldin. Hvort þetta er tímanna tákn um að erlendar streymisveitur séu alfarið að hirða allt áhorf á Íslandi eða breytt neysla á afþreyingu hjá almenningi sé einfaldlega að segja þeim sem ráða á Suðurlandsbrautinni að áskriftarsalan með sinn 3500 kall sinnum, segjum bara 7500 áskrifendur sem skila 26 milljónum á mánuði séu bara hreinlega ekki að standa undir þessu lengur. Gott og vel, það eru auðvitað ástæður fyrir því að sjoppunni sé lokað. Að reka sjónvarp er mjög svo sérhæfður bisness og ætla mætti að sjónvarpsfólk líti á kostnaðinn við að setja saman dagskrá annarsvegar og selda áskrift og má vel við una að geta sagt sem svo að það sé hagnaður af rekstri stöðvarinnar, þetta er ekki algilt. Einn þáttur er að ytri dreifing á vegum Vodafone sé bara orðin það kostnaðarsöm að hún hreinlega éti upp það litla sem eftir er, því talsetning á barnaefni og innkaup á þessu nauðsynlega dagskrárefni er sífellt að hækka og hækka, áhorf er hugsanlega að minnka á kostnað erlendra streymisveitna á borð við Disney Plús og fleiri sem þurfa ekki að leggja einn eyri í íslenskar talsetningar og má alveg nefna það að þegar Disney streymisveitan fyrst herjaði á landsmenn var nákvæmlega ekkert íslenskt talsett efni í boði, því á þeirra pappír er Ísland það mikill örmarkaður að það tók því ekki að bæta við eins og einni hljóðrás við efni sem þegar hafði verið lagður töluverður kostnaður í að vinna þegar Sambíóin sýndu sama efnið í bíó af myndarskap og gáfu síðar út á vhs og dvd, en annað hvert heimili átti þessar spólur með íslenskri talsetningu. Íslenskir ráðamenn eru enn blindir og með alvarlega sjónskekkju í ofanálag þegar kemur að því að leggja íslenskri tungu til þann styrk sem felst í að koma þeim „fjölmiðlastyrkjum“ sem sífellt er verið að lofa á réttan stað, þ.e.a.s. í að skapa efni fyrir börn sem tala íslensku. Ég á nokkur barnabörn og hef aðgengi að erlendum sjónvarpsstöðvum fyrir börn um diskinn minn, en þau fúlsa við því og því eru oft gömlu DVD diskarnir mínir settir í tækið og ef það gleymist að setja á íslenska hljóðrás er kvartað. Sem sagt, það þarf að fara saman hljóð og mynd. Dreifingarkostnaður á sjónvarpsrás má ekki kosta hand og fótlegg þannig að hægt sé að ná til sem flestra fyrir sem minnst. Ég þekki það eftir að hafa stofnað tvær íslenskar sjónvarpsstöðvar og tekið slag við ýmsa hagsmunaaðila um vhf & uhf tíðnir hér á árum áður og svo breiðband og ip síðar, enda þegar mér bauðst að dreifa Skjá 1 á myndlyklakerfum símafélaganna afþakkaði ég pent og get fullyrt að mánaðarlegur kostnaður á þessum kerfum dugði til að byggja upp eigin innviði um öpp sem allir geta nálgast um sína eigin síma og myndlyklabox á borð við Appel Tv & Google TV. Ef efnið er ætlað börnum þá þarf Ríkið að aðstoða við að greiða fyrir talsetningar og textun, það er bara þannig, því ég hef látið Fjölmiðlanefnd vita af því að vegna þess að nefndin neitaði minni litlu sjónvarpsrás um endurgreiðslu á útlögðum kostnaði við talsetningar og textun á barnaefni væri það nokkuð ljóst að miðlun á barnaefni væri það dýr að hún væri á útleið á Skjá 1. Þá myndu Bandarískar hasarmyndir fyrir fullorðna yfirtaka efnisúrvalið og stöðin myndi hreinlega stytta alla útsendingartíma og eingöngu senda út efni eftir klukkan níu á kvöldin, því önnur miðlun hreinlega stæði ekki undir sér. Gott fólk, íslenskt sjónvarp er hreinlega að hverfa. Ég er margbúinn að segja þetta trekk í trekk og það er orðið lítið eftir. RÚV fær 5 milljarða árlega frá landsmönnum til að reka sig, Stöð 2 stendur á tímamótum og biðlar til Ríkisins um að fá úr jötunni almannastyrk til að vera almannasjónvarp og Sjónvarp Símans er eingöngu starfandi til að styðja við 5 milljarða kaup á flettiskiltum borgarinnar fyrir opnar auglýsingabirtingar. Má það þá bara ekki heita ágætt af einum gömlum kalli sem er heltekinn af sjónvarpsbakteríunni að hafa haldið úti ókeypis kvikmyndasýningum í línulegri miðlun samfellt í rúmt eitt og hálft ár með talsettu barnaefni og textuðum kvikmyndum án Ríkisstyrkja, án áskriftartekna og án þess að láta það hvarfla að sér að hætta því ef það var einhvern tímann þörf á íslenskri sjónvarpsrás, þá er það núna og þessi stöð er ekkert á förum eitt né neitt nema kannski með mér í gröfina, hvenær sem það verður, en þangað til er hún opin og aðgengileg. Höfundur er áhugamaður um sjónvarp og stofnandi Skjás 1 & Stöðvar 1.
Stöndum vörð um tónlistarmenntun barna og ungmenna – opið bréf til borgarstjóra Sigrún Grendal Skoðun
Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Pistil eftir frétt um Davíð Tómas körfuknattleiksdómara Sigurður Ólafur Kjartansson skrifar
Skoðun Íhlutun Bandaríkjanna í Venesúela: Auðlindaránið í heimsvaldastefnunni og hræsnin í „stríðinu gegn fíkniefnum“ Sæþór Benjamín Randalsson skrifar
Skoðun Stöndum vörð um tónlistarmenntun barna og ungmenna – opið bréf til borgarstjóra Sigrún Grendal skrifar
Skoðun Hafrannsóknastofnun leggur til 95 prósent samdrátt í sjókvíaeldi á laxi Jón Kaldal skrifar
Skoðun Hvað mun Pútín gera næst með því að ögra samstöðu NATO?: Rússnesk innrás í lofthelgi NATO og hlutverk Íslands í öryggi bandalagsins Jun Þór Morikawa skrifar
Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson skrifar
Skoðun Gervigreindin stöðluð - öryggisins vegna Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar
Skoðun Frelsi, framtíð og vistvænar samgöngur: Hvers vegna Ísland þarf að hugsa stærra Sigurborg Ósk Haraldsdóttir skrifar
Stöndum vörð um tónlistarmenntun barna og ungmenna – opið bréf til borgarstjóra Sigrún Grendal Skoðun