Siðferði og ábyrgð – lykillinn að trausti Sigvaldi Einarsson skrifar 11. desember 2024 11:00 Íslenskt samfélag stendur á krossgötum. Tækniþróun, leidd áfram af gervigreind, er að umbreyta atvinnulífi, menntun og daglegu lífi okkar á hraða sem við höfum aldrei áður séð. Á þessum tímamótum er mikilvægt að við stígum varlega fram en jafnframt með opnum huga gagnvart þeim fjölmörgu tækifærum sem eru fram undan. Hér eru helstu þættirnir sem móta þessa umbreytingu. Gervigreind sem drifkraftur nýsköpunar Gervigreind hefur orðið aðalafl í nýsköpun víða um heim, og Ísland getur ekki verið undanskilið þeirri þróun. Rannsóknir sýna að 44% nýrra fyrirtækja sem ná að verða milljarða fyrirtæki (unicorn) byggja starfsemi sína á gervigreind. Þetta hefur breytt leikreglum fyrirtækjarekstrar – ekki aðeins fyrir stórfyrirtæki heldur einnig fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki, jafnvel bakarí og smærri rekstur. Gervigreind bætir skilvirkni, minnkar sóun og skilar betri niðurstöðum á styttri tíma. Í stað þess að keppa við gervigreindina ættum við að nota hana til að bæta eigin vinnubrögð. Með því að samþætta AI-verkfæri í dagleg verkefni er hægt að losa mannauð undan endurteknum verkefnum og beina orku okkar í skapandi og flóknari verkefni. Siðferði og ábyrgð – lykillinn að trausti Tækniþróun ein og sér nægir ekki. Til að gervigreind þjóni samfélaginu þarf hún að vera þróuð og notuð á ábyrgðarmikinn hátt. Áskoranir tengdar hlutleysi í niðurstöðum og siðferðilegum álitamálum þurfa að vera viðurkenndar og leystar með skýrum reglum og stefnumótun. Til dæmis má nefna mikilvægi þess að tryggja jafnræði í aðgengi að gervigreindar tækni og að upplýsingarnar sem hún byggir á séu áreiðanlegar og sanngjarnar. Með skýrum leiðbeiningum og opinni umræðu getum við skapað traust á tækni sem hefur áður verið umdeild. Fræðsla – framtíðin er í menntun Menntun gegnir lykilhlutverki í að undirbúa samfélagið fyrir þá umbreytingu sem gervigreind hefur í för með sér. Með AI er hægt að bjóða upp á persónulega námsaðlögun, auðvelda nemendum að ná árangri og gera kennslu aðgengilegri fyrir alla. Þetta opnar dyr að jafnari tækifærum og fjölbreyttari nálgun við nám. Ísland hefur tækifæri til að verða leiðandi í notkun gervigreindar í menntun. Með því að innleiða nýjungar á þessu sviði getum við skapað námstækifæri sem laga sig að þörfum og getu hvers nemanda. Hvert stefnum við? Á þessum tímamótum er ljóst að framtíðin kallar á samstarf, framsýni og ábyrgð. Með því að nýta gervigreind og nýsköpun á skynsaman hátt getum við byggt upp samfélag þar sem allir njóta góðs af. Spurningin er: Hvernig getum við tryggt að gervigreind stuðli að betra samfélagi? Hvernig nýtum við þessi tækifæri á meðan við tökumst á við áskoranirnar? Höfundur er MBA nemandi hjá Akademías með áherslu á stafræna þróun og gervigreind. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Stafræn þróun Mest lesið Þið dirfist að kalla mig fasista og rasista? Davíð Bergmann Skoðun Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin Ágústa Árnadóttir Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Opið bréf til Ölmu Möller, heilbrigðisráðherra Anna Margrét Hrólfsdóttir,Lilja Guðmundsdóttir Skoðun Halldór 14.06.2025 Halldór Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir Skoðun Ætla stjórnvöld virkilega að eyðileggja eftirlaunasjóði verkafólks endanlega? Vilhjálmur Birgisson Skoðun Engin haldbær rök fyrir því að dánaraðstoð skaði líknarmeðferð Ingrid Kuhlman Skoðun Skoðun Skoðun Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Til hamingju með daginn á ný! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Gefðu blóð, gefðu von: saman björgum við lífum Davíð Stefán Guðmundsson skrifar Skoðun Versta sem gæti gerzt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Aðlögun á Austurvelli Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen skrifar Skoðun Auðlindin er sameign – en verðmætasköpunin er ekki sjálfgefin Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Brotin stjórnarandstaða í fýlu Arnar Steinn Þórarinsson skrifar Skoðun Úthlutun Matvælasjóðs Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Engin haldbær rök fyrir því að dánaraðstoð skaði líknarmeðferð Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Opið bréf til Ölmu Möller, heilbrigðisráðherra Anna Margrét Hrólfsdóttir,Lilja Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti næst ekki með ranglæti Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Fagleg rök fjarverandi við opinbera styrkveitingu Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ætla stjórnvöld virkilega að eyðileggja eftirlaunasjóði verkafólks endanlega? Vilhjálmur Birgisson skrifar Skoðun Heilbrigðistækni getur gjörbylt aðgengi og gæðum í heilbrigðisþjónustu Erla Tinna Stefánsdóttir skrifar Skoðun Ísland smíðar – köllum á hetjurnar okkar Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Yfir 90% ferðamanna eru ánægðir með dvöl sína á höfuðborgarsvæðinu Inga Hlín Pálsdóttir skrifar Skoðun Hvenær kemur að okkur? Hjördís María Karlsdóttir skrifar Skoðun Frjór jarðvegur fyrir glæpagengi til að festa rætur Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Án greiningar, engin ábyrgð Gísli Már Gíslason skrifar Skoðun Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir skrifar Skoðun Verkin sem ekki tala Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú hætta að flokka ruslið? – Sjálfbærni er ekki tíska Helga Björg Steinþórsdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar Skoðun Þið dirfist að kalla mig fasista og rasista? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Vindhögg Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Staða leikskólamála í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreindaraðstoð: Kennarinn endurheimtir dýrmætan tíma Björgmundur Guðmundsson skrifar Sjá meira
Íslenskt samfélag stendur á krossgötum. Tækniþróun, leidd áfram af gervigreind, er að umbreyta atvinnulífi, menntun og daglegu lífi okkar á hraða sem við höfum aldrei áður séð. Á þessum tímamótum er mikilvægt að við stígum varlega fram en jafnframt með opnum huga gagnvart þeim fjölmörgu tækifærum sem eru fram undan. Hér eru helstu þættirnir sem móta þessa umbreytingu. Gervigreind sem drifkraftur nýsköpunar Gervigreind hefur orðið aðalafl í nýsköpun víða um heim, og Ísland getur ekki verið undanskilið þeirri þróun. Rannsóknir sýna að 44% nýrra fyrirtækja sem ná að verða milljarða fyrirtæki (unicorn) byggja starfsemi sína á gervigreind. Þetta hefur breytt leikreglum fyrirtækjarekstrar – ekki aðeins fyrir stórfyrirtæki heldur einnig fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki, jafnvel bakarí og smærri rekstur. Gervigreind bætir skilvirkni, minnkar sóun og skilar betri niðurstöðum á styttri tíma. Í stað þess að keppa við gervigreindina ættum við að nota hana til að bæta eigin vinnubrögð. Með því að samþætta AI-verkfæri í dagleg verkefni er hægt að losa mannauð undan endurteknum verkefnum og beina orku okkar í skapandi og flóknari verkefni. Siðferði og ábyrgð – lykillinn að trausti Tækniþróun ein og sér nægir ekki. Til að gervigreind þjóni samfélaginu þarf hún að vera þróuð og notuð á ábyrgðarmikinn hátt. Áskoranir tengdar hlutleysi í niðurstöðum og siðferðilegum álitamálum þurfa að vera viðurkenndar og leystar með skýrum reglum og stefnumótun. Til dæmis má nefna mikilvægi þess að tryggja jafnræði í aðgengi að gervigreindar tækni og að upplýsingarnar sem hún byggir á séu áreiðanlegar og sanngjarnar. Með skýrum leiðbeiningum og opinni umræðu getum við skapað traust á tækni sem hefur áður verið umdeild. Fræðsla – framtíðin er í menntun Menntun gegnir lykilhlutverki í að undirbúa samfélagið fyrir þá umbreytingu sem gervigreind hefur í för með sér. Með AI er hægt að bjóða upp á persónulega námsaðlögun, auðvelda nemendum að ná árangri og gera kennslu aðgengilegri fyrir alla. Þetta opnar dyr að jafnari tækifærum og fjölbreyttari nálgun við nám. Ísland hefur tækifæri til að verða leiðandi í notkun gervigreindar í menntun. Með því að innleiða nýjungar á þessu sviði getum við skapað námstækifæri sem laga sig að þörfum og getu hvers nemanda. Hvert stefnum við? Á þessum tímamótum er ljóst að framtíðin kallar á samstarf, framsýni og ábyrgð. Með því að nýta gervigreind og nýsköpun á skynsaman hátt getum við byggt upp samfélag þar sem allir njóta góðs af. Spurningin er: Hvernig getum við tryggt að gervigreind stuðli að betra samfélagi? Hvernig nýtum við þessi tækifæri á meðan við tökumst á við áskoranirnar? Höfundur er MBA nemandi hjá Akademías með áherslu á stafræna þróun og gervigreind.
Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen Skoðun
Opið bréf til Ölmu Möller, heilbrigðisráðherra Anna Margrét Hrólfsdóttir,Lilja Guðmundsdóttir Skoðun
Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir Skoðun
Ætla stjórnvöld virkilega að eyðileggja eftirlaunasjóði verkafólks endanlega? Vilhjálmur Birgisson Skoðun
Skoðun Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen skrifar
Skoðun Auðlindin er sameign – en verðmætasköpunin er ekki sjálfgefin Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Opið bréf til Ölmu Möller, heilbrigðisráðherra Anna Margrét Hrólfsdóttir,Lilja Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Ætla stjórnvöld virkilega að eyðileggja eftirlaunasjóði verkafólks endanlega? Vilhjálmur Birgisson skrifar
Skoðun Heilbrigðistækni getur gjörbylt aðgengi og gæðum í heilbrigðisþjónustu Erla Tinna Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Yfir 90% ferðamanna eru ánægðir með dvöl sína á höfuðborgarsvæðinu Inga Hlín Pálsdóttir skrifar
Skoðun Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir skrifar
Skoðun Myndir þú hætta að flokka ruslið? – Sjálfbærni er ekki tíska Helga Björg Steinþórsdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar
Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen Skoðun
Opið bréf til Ölmu Möller, heilbrigðisráðherra Anna Margrét Hrólfsdóttir,Lilja Guðmundsdóttir Skoðun
Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir Skoðun
Ætla stjórnvöld virkilega að eyðileggja eftirlaunasjóði verkafólks endanlega? Vilhjálmur Birgisson Skoðun