Karlar sem afhjúpa konur Hildur Lilliendahl Viggósdóttir og Sóley Tómasdóttir skrifa 23. mars 2023 18:31 Feðraveldið hefur alltaf reynt að spila á femíníska aðferðafræði, notfæra sér þær leiðir sem verið er að fara hverju sinni og skrumskæla þær með einhverjum hætti. Í dag eru gerðar tilraunir til að slaufa femínistum (til baka) fyrir glæpsamlegt athæfi, þó ásakanirnar séu illa rökstuddar, glæpirnir óljósir og jafnvel bara alls ekki til staðar. Þetta er ansi ódýr leið, enda er að sjálfsögðu hægt að finna eitthvað hjá öllu fólki sem hægt er að skekkja, ýkja og breyta til þess að búa til hentuga útgáfu af sannleikanum. Svo má hleypa sögunni út í litlum skömmtum og dreifa brauðmolum fyrir almenning og óvandaða fjölmiðla að elta. Það má halda hótununum yfir höfði femínistanna sem á endanum brenna upp og hætta. Af því að eins og Cynthia Enloe sagði svo eftirminnilega, „feðraveldið þrífst á kulnun kvenna“. Við stöndum í þessum sporum akkúrat núna. Eddu Falak skal refsað, henni skal gert að biðjast afsökunar á tilveru sinni, hún skal leiðrétta einhverjar meintar rangfærslur og útskýra fortíð sína án þess að nokkuð liggi fyrir um hver mistök hennar eru. Hún, sem hefur verið í stafni femínísks aktívisma undanfarin misseri, skuldar allt í einu þjóðinni nákvæmar skýringar á náms- og starfsferli sínum af því að einhver maður með youtube-rás hefur ákveðið að krefjast þess. Hún skal, og jafnvel vinnuveitendur hennar líka, beygja sig í duftið og biðjast auðmjúklega afsökunar á einhverju og svo kemur bara í ljós seinna hverju verður haldið fram gegn henni. Og þá byrjar ballið upp á nýtt. Við vitum hvernig ofbeldismenn virka. Við vitum að þessu lýkur ekki hér. Við höfum meira að segja séð það svart á hvítu hvernig þessi tiltekni ásakandi virkar. Hann mun ekki leggja frá sér selfie-prikið þegar afsökunarbeiðnin er komin í hús og játa sig sigraðan. Enda er maðurinn ekki drifinn áfram af sannleiksást eða virðingu fyrir vandaðri fjölmiðlun, heldur á hann sér sögu um þráhyggjukennda hegðun í garð kvenna. Þetta er ekki í fyrsta skipti sem ranghugmyndum samfélagsins um fortíð eða nútíð femínista er beitt markvisst til þess að draga úr trúverðugleika þeirra og þagga niður í þeim. Af því höfum við báðar reynslu, rétt eins og aðrar konur sem hafa staðið í stafni femínísks aktívisma á Íslandi. Í gegnum tíðina höfum við undirritaðar ekki aðeins verið krafðar um svör vegna allskonar misréttis og óréttlætis sem fátt annað fólk hefur treyst sér til að hafa skoðun á í samfélaginu, heldur höfum við á sama tíma verið sakaðar um kosningasvindl, ofbeldi, áreitni, að þykja ekki vænt um börnin okkar og ástunda ófagleg vinnubrögð í daglegum störfum. Þær sem stóðu í stafninum á undan okkur upplifðu sambærilegar árásir. Það hvort Edda Falak vann í banka eða bakaríi skiptir engu andskotans máli. Ef hún beitir eigin hyggjuviti til að frásagnir hennar um kynbundið ofbeldi og áreitni séu ekki rekjanlegar til tiltekinna staða eða manna er hún að tryggja eigið öryggi, ekki að blekkja almenning. Það er hennar skýlausi réttur og það er óþolandi að við þurfum að skrifa blaðagrein til að útskýra það. Nú er kominn tími til að við sem samfélag lærum af þessari reynslu. Leyfum þessum mönnum ekki að komast upp með að „hringja til Danmerkur“ til að taka okkur niður og kenna okkur að skammast okkar. Leyfum þeim ekki að taka af okkur verkfærin okkar sem við nýtum einungis í þágu betri heims, verkfærin sem Edda Falak hefur öðrum fremur nýtt til að veita þolendum skjól, öryggi, rödd og vettvang til að skila skömminni þangað sem hún á heima. Lærum af reynslunni og hættum að láta vænisjúka samsæriskenningasmiði stjórna samfélagsumræðunni. Höfundar eru feminískir aktívistar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sóley Tómasdóttir Fjölmiðlar Jafnréttismál MeToo Mest lesið Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin Ágústa Árnadóttir Skoðun Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson Skoðun Handhafar sannleikans og hið gagnslausa væl Helgi Héðinsson Skoðun Þið dirfist að kalla mig fasista og rasista? Davíð Bergmann Skoðun Hver er í raun í fýlu? Daði Freyr Ólafsson Skoðun Tálsýn um hugsun Þorsteinn Siglaugsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen Skoðun Sunnudagsblús ríkisstjórnarinnar Jens Garðar Helgason Skoðun Halldór 14.06.2025 Halldór Skoðun Skoðun Sunnudagsblús ríkisstjórnarinnar Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er í raun í fýlu? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Tálsýn um hugsun Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Handhafar sannleikans og hið gagnslausa væl Helgi Héðinsson skrifar Skoðun Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Til hamingju með daginn á ný! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Gefðu blóð, gefðu von: saman björgum við lífum Davíð Stefán Guðmundsson skrifar Skoðun Versta sem gæti gerzt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Aðlögun á Austurvelli Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen skrifar Skoðun Auðlindin er sameign – en verðmætasköpunin er ekki sjálfgefin Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Brotin stjórnarandstaða í fýlu Arnar Steinn Þórarinsson skrifar Skoðun Úthlutun Matvælasjóðs Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Engin haldbær rök fyrir því að dánaraðstoð skaði líknarmeðferð Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Opið bréf til Ölmu Möller, heilbrigðisráðherra Anna Margrét Hrólfsdóttir,Lilja Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti næst ekki með ranglæti Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Fagleg rök fjarverandi við opinbera styrkveitingu Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ætla stjórnvöld virkilega að eyðileggja eftirlaunasjóði verkafólks endanlega? Vilhjálmur Birgisson skrifar Skoðun Heilbrigðistækni getur gjörbylt aðgengi og gæðum í heilbrigðisþjónustu Erla Tinna Stefánsdóttir skrifar Skoðun Ísland smíðar – köllum á hetjurnar okkar Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Yfir 90% ferðamanna eru ánægðir með dvöl sína á höfuðborgarsvæðinu Inga Hlín Pálsdóttir skrifar Skoðun Hvenær kemur að okkur? Hjördís María Karlsdóttir skrifar Skoðun Frjór jarðvegur fyrir glæpagengi til að festa rætur Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Án greiningar, engin ábyrgð Gísli Már Gíslason skrifar Skoðun Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir skrifar Skoðun Verkin sem ekki tala Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú hætta að flokka ruslið? – Sjálfbærni er ekki tíska Helga Björg Steinþórsdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar Skoðun Þið dirfist að kalla mig fasista og rasista? Davíð Bergmann skrifar Sjá meira
Feðraveldið hefur alltaf reynt að spila á femíníska aðferðafræði, notfæra sér þær leiðir sem verið er að fara hverju sinni og skrumskæla þær með einhverjum hætti. Í dag eru gerðar tilraunir til að slaufa femínistum (til baka) fyrir glæpsamlegt athæfi, þó ásakanirnar séu illa rökstuddar, glæpirnir óljósir og jafnvel bara alls ekki til staðar. Þetta er ansi ódýr leið, enda er að sjálfsögðu hægt að finna eitthvað hjá öllu fólki sem hægt er að skekkja, ýkja og breyta til þess að búa til hentuga útgáfu af sannleikanum. Svo má hleypa sögunni út í litlum skömmtum og dreifa brauðmolum fyrir almenning og óvandaða fjölmiðla að elta. Það má halda hótununum yfir höfði femínistanna sem á endanum brenna upp og hætta. Af því að eins og Cynthia Enloe sagði svo eftirminnilega, „feðraveldið þrífst á kulnun kvenna“. Við stöndum í þessum sporum akkúrat núna. Eddu Falak skal refsað, henni skal gert að biðjast afsökunar á tilveru sinni, hún skal leiðrétta einhverjar meintar rangfærslur og útskýra fortíð sína án þess að nokkuð liggi fyrir um hver mistök hennar eru. Hún, sem hefur verið í stafni femínísks aktívisma undanfarin misseri, skuldar allt í einu þjóðinni nákvæmar skýringar á náms- og starfsferli sínum af því að einhver maður með youtube-rás hefur ákveðið að krefjast þess. Hún skal, og jafnvel vinnuveitendur hennar líka, beygja sig í duftið og biðjast auðmjúklega afsökunar á einhverju og svo kemur bara í ljós seinna hverju verður haldið fram gegn henni. Og þá byrjar ballið upp á nýtt. Við vitum hvernig ofbeldismenn virka. Við vitum að þessu lýkur ekki hér. Við höfum meira að segja séð það svart á hvítu hvernig þessi tiltekni ásakandi virkar. Hann mun ekki leggja frá sér selfie-prikið þegar afsökunarbeiðnin er komin í hús og játa sig sigraðan. Enda er maðurinn ekki drifinn áfram af sannleiksást eða virðingu fyrir vandaðri fjölmiðlun, heldur á hann sér sögu um þráhyggjukennda hegðun í garð kvenna. Þetta er ekki í fyrsta skipti sem ranghugmyndum samfélagsins um fortíð eða nútíð femínista er beitt markvisst til þess að draga úr trúverðugleika þeirra og þagga niður í þeim. Af því höfum við báðar reynslu, rétt eins og aðrar konur sem hafa staðið í stafni femínísks aktívisma á Íslandi. Í gegnum tíðina höfum við undirritaðar ekki aðeins verið krafðar um svör vegna allskonar misréttis og óréttlætis sem fátt annað fólk hefur treyst sér til að hafa skoðun á í samfélaginu, heldur höfum við á sama tíma verið sakaðar um kosningasvindl, ofbeldi, áreitni, að þykja ekki vænt um börnin okkar og ástunda ófagleg vinnubrögð í daglegum störfum. Þær sem stóðu í stafninum á undan okkur upplifðu sambærilegar árásir. Það hvort Edda Falak vann í banka eða bakaríi skiptir engu andskotans máli. Ef hún beitir eigin hyggjuviti til að frásagnir hennar um kynbundið ofbeldi og áreitni séu ekki rekjanlegar til tiltekinna staða eða manna er hún að tryggja eigið öryggi, ekki að blekkja almenning. Það er hennar skýlausi réttur og það er óþolandi að við þurfum að skrifa blaðagrein til að útskýra það. Nú er kominn tími til að við sem samfélag lærum af þessari reynslu. Leyfum þessum mönnum ekki að komast upp með að „hringja til Danmerkur“ til að taka okkur niður og kenna okkur að skammast okkar. Leyfum þeim ekki að taka af okkur verkfærin okkar sem við nýtum einungis í þágu betri heims, verkfærin sem Edda Falak hefur öðrum fremur nýtt til að veita þolendum skjól, öryggi, rödd og vettvang til að skila skömminni þangað sem hún á heima. Lærum af reynslunni og hættum að láta vænisjúka samsæriskenningasmiði stjórna samfélagsumræðunni. Höfundar eru feminískir aktívistar.
Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen Skoðun
Skoðun Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen skrifar
Skoðun Auðlindin er sameign – en verðmætasköpunin er ekki sjálfgefin Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Opið bréf til Ölmu Möller, heilbrigðisráðherra Anna Margrét Hrólfsdóttir,Lilja Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Ætla stjórnvöld virkilega að eyðileggja eftirlaunasjóði verkafólks endanlega? Vilhjálmur Birgisson skrifar
Skoðun Heilbrigðistækni getur gjörbylt aðgengi og gæðum í heilbrigðisþjónustu Erla Tinna Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Yfir 90% ferðamanna eru ánægðir með dvöl sína á höfuðborgarsvæðinu Inga Hlín Pálsdóttir skrifar
Skoðun Rödd barna og ungmenna hunsuð í barnvænu sveitarfélagi? París Anna Bermann Elvarsdóttir,Heimir Sigurpáll Árnason,Fríða Björg Tómasdóttir,Lilja Dögun Lúðvíksdóttir,Bjarki Orrason,Sigmundur Logi Þórðarson,Aldís Ósk Arnaldsdóttir,Leyla Ósk Jónsdóttir,Rebekka Rut Birgisdóttir,Ólöf Berglind Guðnadóttir,Íris Ósk Sverrisdóttir skrifar
Skoðun Myndir þú hætta að flokka ruslið? – Sjálfbærni er ekki tíska Helga Björg Steinþórsdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar
Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt? Rakel Ýr Isaksen Skoðun