Hlýnun jarðar á að hafa mikil áhrif á maraþonhlaup í heimnum Óskar Ófeigur Jónsson skrifar 6. nóvember 2025 12:01 Þessi ónefndi hlaupari reynir að kæla sig niður í Boston-maraþoninu. Getty/ Danielle Parhizkaran Maraþonhlaup verða enn meira krefjandi í framtíðinni ef marka má nýja rannsókn um breyttar aðstæður fyrir stærstu maraþonhlaup heimsins. Ný rannsókn heldur því fram að hækkandi hitastig um allan heim muni gera það erfiðara fyrir afreksíþróttafólk að slá heimsmet í maraþoni sem og fyrir almenna hlaupara að ná markmiðstímum sínum. Af þeim 221 hlaupum sem greind voru í skýrslu frá Climate Central sem gefin var út í síðustu viku, eru 86 prósent þeirra ólíkleg til að hafa kjöraðstæður fyrir hlaupara árið 2045. Þar á meðal er New York-maraþonið síðastliðinn sunnudag og hin sex stóru maraþonin í heiminum – London, Berlín, Tókýó, Chicago, Boston og Sydney. Marathon running is getting tougher 🥵Rising temperatures across the world is making it much more difficult for runners to perform at their peak 🌡️ pic.twitter.com/p3MzhUBbXY— BBC Sport (@BBCSport) November 2, 2025 Fyrir hlaupara geta afleiðingar þess að hlaupa í heitum aðstæðum verið alvarlegar. „Við höfum séð aftur og aftur þar sem íþróttafólk fellur í yfirlið vegna vökvaskorts og hitastreitu í hlaupum og tekur mánuði að jafna sig,“ sagði skoski langhlauparinn Mhairi Maclennan við CNN Sports. „Það hefur mjög veruleg áhrif á þykkt blóðsins, á hversu hratt líkaminn getur jafnað sig, á vökvabúskap þinn dögum saman, og einnig á getu þína til að æfa eftir slíka reynslu, sem getur síðan tafið fyrir öðrum afrekum og markmiðum sem þú ert að sækjast eftir.“ sagði Maclennan. Samkvæmt rannsókninni er kjörhitastig fyrir afrekskarla í maraþoni fjórar gráður á Celsíus og níu gráður fyrir afrekskonur. Í ár voru 69 prósent líkur á kjörhitastigi á keppnisdegi fyrir afrekskarla í Tókýó-maraþoninu, samkvæmt rannsókninni, en búist er við að þær líkur falli niður í 57 prósent eftir tuttugu ár. Búist er við að líkurnar í Boston-maraþoninu lækki úr 61 prósenti í 53 prósent fyrir sama flokk á sama tíma, en í London lækka þær úr 22 prósentum í 17 prósent. 🏃♂️🏃♀️🏃Running out of Cool Days...Researchers have found there is a “sweet spot” for marathon temperatures where runners perform their best. But as the planet warms, those optimal race-day conditions are becoming less likely. ⤵️ pic.twitter.com/tYnEpnuPPu— Climate Central (@ClimateCentral) October 30, 2025 Fyrir afrekskonur er einnig gert ráð fyrir að líkurnar á kjöraðstæðum minnki í fimm af sjö stóru maraþonunum fyrir árið 2045, þar sem líkurnar minnka um 10 prósent og 11 prósent eða meira í Sydney- og Berlínarmaraþonunum. Samkvæmt gögnum frá loftslagsvöktunarstofnuninni Copernicus var árið 2024 heitasta ár sem mælst hefur – 1,6 gráðum á Celsíus hlýrra en tímabilið áður en menn byrjuðu að brenna miklu magni af jarðefnaeldsneyti. Það sló fyrra met sem sett var árið 2023. Líkamsrækt við hærra hitastig veldur meira álagi á líkamann – sérstaklega við mikinn raka – og vökvunarstefna íþróttamanns verður enn mikilvægari. Í Berlínarmaraþoninu í september náði hitinn óvenjulega háum 24 gráðum á Celsíus en í Tókýó- og Londonmaraþonunum fór hitinn yfir 20 gráður á Celsíus. Það verður að taka það fram að Reykjavíkurmaraþonið þótti ekki nógu merkilegt til að fá að vera með í þessari rannsókn en niðurstöðurnar má finna hér. Frjálsar íþróttir Hlaup Mest lesið Sá húsið sitt brenna til kaldra kola Körfubolti Pálmi í ótímabundið leyfi Íslenski boltinn Shakhtar - Breiðablik 2-0 | Breiðablik átti sín augnablik Fótbolti Uppgjörið: Njarðvík - Stjarnan 101-105 | Langþráður sigur Íslandsmeistarana Körfubolti Uppgjörið: Fram - Valur 27-36 | Arnór í banastuði gegn meisturunum Handbolti Erfitt að heyra hvað Orri hefur þjáðst Fótbolti ÍA - Valur 81-83 | Grátlegt tveggja stiga tap á nýjum heimavelli Körfubolti Eigandi Nott.Forest ákærður fyrir tengsl við glæpagengi Sport Stelpurnar okkar fá ekki leiki vegna sparnaðar Fótbolti Uppgjörið: Álftanes - KR 108-89 | Stórsigur gegn vængbrotnu liði Körfubolti Fleiri fréttir Fótboltaleikur í beinni á TikTok í fyrsta sinn Magnús verður áfram í Mosfellsbæ „Það er björt framtíð á Nesinu“ Íslendingaliðið sótti stig og Aston Villa vann mótmælaleikinn „Við vorum sjálfum okkur verstir“ „Þarf ekki að láta aðra segja mér hvort að liðið sé nógu gott“ Uppgjörið: Njarðvík - Stjarnan 101-105 | Langþráður sigur Íslandsmeistarana „Þurfum að fara átta okkur á því hversu góðir við erum í körfubolta“ Baldur Fritz fór á kostum og Afturelding styrkti stöðuna Uppgjörið: Fram - Valur 27-36 | Arnór í banastuði gegn meisturunum ÍA - Valur 81-83 | Grátlegt tveggja stiga tap á nýjum heimavelli Þór Þ. - ÍR 100 - 98 | Fyrsta sigrinum fagnað í Þorlákshöfn Sex handtökur í mótmælum fyrir leik í Evrópudeildinni Emilía skoraði annan leikinn í röð Logi á toppnum en Hákon á bekknum Uppgjörið: Álftanes - KR 108-89 | Stórsigur gegn vængbrotnu liði Banninu aflétt og Bretland mun mæta Íslandi Kúrekarnir í Dallas syrgja fallinn félaga Shakhtar - Breiðablik 2-0 | Breiðablik átti sín augnablik Ronaldo og félagar spila landsleik í sérstökum Eusébio-búningi Nær sínu 33. tímabili sem atvinnumaður Sá húsið sitt brenna til kaldra kola „Ha, átti ég metið?“ Fúll markvörður reyndi að fela pökkinn eftir sögulegt mark Ólöf og Írena báðar í úrvalsliði Ivy-deildarinnar Suárez dæmdur í bann fyrir hælspark í mótherja og missir af risaleik Rebekka Rut nýliði í fyrsta landsliðshóp Salminen Greint frá ráðningu á vef nýja þjálfarans Pálmi í ótímabundið leyfi Hlýnun jarðar á að hafa mikil áhrif á maraþonhlaup í heimnum Sjá meira
Ný rannsókn heldur því fram að hækkandi hitastig um allan heim muni gera það erfiðara fyrir afreksíþróttafólk að slá heimsmet í maraþoni sem og fyrir almenna hlaupara að ná markmiðstímum sínum. Af þeim 221 hlaupum sem greind voru í skýrslu frá Climate Central sem gefin var út í síðustu viku, eru 86 prósent þeirra ólíkleg til að hafa kjöraðstæður fyrir hlaupara árið 2045. Þar á meðal er New York-maraþonið síðastliðinn sunnudag og hin sex stóru maraþonin í heiminum – London, Berlín, Tókýó, Chicago, Boston og Sydney. Marathon running is getting tougher 🥵Rising temperatures across the world is making it much more difficult for runners to perform at their peak 🌡️ pic.twitter.com/p3MzhUBbXY— BBC Sport (@BBCSport) November 2, 2025 Fyrir hlaupara geta afleiðingar þess að hlaupa í heitum aðstæðum verið alvarlegar. „Við höfum séð aftur og aftur þar sem íþróttafólk fellur í yfirlið vegna vökvaskorts og hitastreitu í hlaupum og tekur mánuði að jafna sig,“ sagði skoski langhlauparinn Mhairi Maclennan við CNN Sports. „Það hefur mjög veruleg áhrif á þykkt blóðsins, á hversu hratt líkaminn getur jafnað sig, á vökvabúskap þinn dögum saman, og einnig á getu þína til að æfa eftir slíka reynslu, sem getur síðan tafið fyrir öðrum afrekum og markmiðum sem þú ert að sækjast eftir.“ sagði Maclennan. Samkvæmt rannsókninni er kjörhitastig fyrir afrekskarla í maraþoni fjórar gráður á Celsíus og níu gráður fyrir afrekskonur. Í ár voru 69 prósent líkur á kjörhitastigi á keppnisdegi fyrir afrekskarla í Tókýó-maraþoninu, samkvæmt rannsókninni, en búist er við að þær líkur falli niður í 57 prósent eftir tuttugu ár. Búist er við að líkurnar í Boston-maraþoninu lækki úr 61 prósenti í 53 prósent fyrir sama flokk á sama tíma, en í London lækka þær úr 22 prósentum í 17 prósent. 🏃♂️🏃♀️🏃Running out of Cool Days...Researchers have found there is a “sweet spot” for marathon temperatures where runners perform their best. But as the planet warms, those optimal race-day conditions are becoming less likely. ⤵️ pic.twitter.com/tYnEpnuPPu— Climate Central (@ClimateCentral) October 30, 2025 Fyrir afrekskonur er einnig gert ráð fyrir að líkurnar á kjöraðstæðum minnki í fimm af sjö stóru maraþonunum fyrir árið 2045, þar sem líkurnar minnka um 10 prósent og 11 prósent eða meira í Sydney- og Berlínarmaraþonunum. Samkvæmt gögnum frá loftslagsvöktunarstofnuninni Copernicus var árið 2024 heitasta ár sem mælst hefur – 1,6 gráðum á Celsíus hlýrra en tímabilið áður en menn byrjuðu að brenna miklu magni af jarðefnaeldsneyti. Það sló fyrra met sem sett var árið 2023. Líkamsrækt við hærra hitastig veldur meira álagi á líkamann – sérstaklega við mikinn raka – og vökvunarstefna íþróttamanns verður enn mikilvægari. Í Berlínarmaraþoninu í september náði hitinn óvenjulega háum 24 gráðum á Celsíus en í Tókýó- og Londonmaraþonunum fór hitinn yfir 20 gráður á Celsíus. Það verður að taka það fram að Reykjavíkurmaraþonið þótti ekki nógu merkilegt til að fá að vera með í þessari rannsókn en niðurstöðurnar má finna hér.
Frjálsar íþróttir Hlaup Mest lesið Sá húsið sitt brenna til kaldra kola Körfubolti Pálmi í ótímabundið leyfi Íslenski boltinn Shakhtar - Breiðablik 2-0 | Breiðablik átti sín augnablik Fótbolti Uppgjörið: Njarðvík - Stjarnan 101-105 | Langþráður sigur Íslandsmeistarana Körfubolti Uppgjörið: Fram - Valur 27-36 | Arnór í banastuði gegn meisturunum Handbolti Erfitt að heyra hvað Orri hefur þjáðst Fótbolti ÍA - Valur 81-83 | Grátlegt tveggja stiga tap á nýjum heimavelli Körfubolti Eigandi Nott.Forest ákærður fyrir tengsl við glæpagengi Sport Stelpurnar okkar fá ekki leiki vegna sparnaðar Fótbolti Uppgjörið: Álftanes - KR 108-89 | Stórsigur gegn vængbrotnu liði Körfubolti Fleiri fréttir Fótboltaleikur í beinni á TikTok í fyrsta sinn Magnús verður áfram í Mosfellsbæ „Það er björt framtíð á Nesinu“ Íslendingaliðið sótti stig og Aston Villa vann mótmælaleikinn „Við vorum sjálfum okkur verstir“ „Þarf ekki að láta aðra segja mér hvort að liðið sé nógu gott“ Uppgjörið: Njarðvík - Stjarnan 101-105 | Langþráður sigur Íslandsmeistarana „Þurfum að fara átta okkur á því hversu góðir við erum í körfubolta“ Baldur Fritz fór á kostum og Afturelding styrkti stöðuna Uppgjörið: Fram - Valur 27-36 | Arnór í banastuði gegn meisturunum ÍA - Valur 81-83 | Grátlegt tveggja stiga tap á nýjum heimavelli Þór Þ. - ÍR 100 - 98 | Fyrsta sigrinum fagnað í Þorlákshöfn Sex handtökur í mótmælum fyrir leik í Evrópudeildinni Emilía skoraði annan leikinn í röð Logi á toppnum en Hákon á bekknum Uppgjörið: Álftanes - KR 108-89 | Stórsigur gegn vængbrotnu liði Banninu aflétt og Bretland mun mæta Íslandi Kúrekarnir í Dallas syrgja fallinn félaga Shakhtar - Breiðablik 2-0 | Breiðablik átti sín augnablik Ronaldo og félagar spila landsleik í sérstökum Eusébio-búningi Nær sínu 33. tímabili sem atvinnumaður Sá húsið sitt brenna til kaldra kola „Ha, átti ég metið?“ Fúll markvörður reyndi að fela pökkinn eftir sögulegt mark Ólöf og Írena báðar í úrvalsliði Ivy-deildarinnar Suárez dæmdur í bann fyrir hælspark í mótherja og missir af risaleik Rebekka Rut nýliði í fyrsta landsliðshóp Salminen Greint frá ráðningu á vef nýja þjálfarans Pálmi í ótímabundið leyfi Hlýnun jarðar á að hafa mikil áhrif á maraþonhlaup í heimnum Sjá meira